'Het is belangrijk om slimme energiesturing en gebalanceerde netten op de kaart te zetten'
Richard van Leeuwen (lector Duurzame Energievoorziening bij Saxion) en Jack Doomernik (lector Smart Energy bij Avans) zijn onderdeel van het Lectorenplatform Energievoorziening in Evenwicht (LEVE). In dit stuk vertellen ze over onderzoeksprojecten, het belang van lectorenplatform LEVE en hun recente bijdrage aan het congres Slimme Energietransitie in Bunnik.
LEVE zoekt een oplossing voor de groeiende onbalans tussen vraag en aanbod van energie. Doomernik (JD) en Van Leeuwen (RvL) dragen niet alleen bij met hun kennis en netwerk, ze klimmen regelmatig op het podium en vertellen over LEVE-gelieerde thema’s. Zo presenteerden ze op het congres Slimme Energietransitie, dat 17 en 18 april plaatsvond in Bunnik.
JD: ‘Ik vertelde over energiemanagement in de industrie. Het is belangrijk om installaties energiezuinig te maken en nieuwe technieken toe te passen. Met name het gebruik van fossiele brandstoffen moet worden teruggedrongen.’
Doomernik is, naast lector, businessconsultant bij serviceverlener Stork. Hij hield zijn presentatie onder de vlag van dit bedrijf. De lector ging in op de toepassing van internationale standaarden, die mogelijk worden gemaakt door – onder andere – ISO-certificatie.
JD: ‘Bedrijven kunnen veel meer gebruik maken van bestaande standaarden en normen. Je merkt dat standaarden in andere landen, zoals Duitsland en Groot-Brittannië, goed worden opgepakt. Er zit een flinke stok achter de deur, omdat bedrijven door de overheid gedwongen worden om certificaten te halen en aan te tonen dat ze aan richtlijnen voldoen. In Nederland zie je die drang wat minder. De keuze is aan bedrijven.’
De presentatie van Saxion-lector Van Leeuwen had te maken met een project waar zijn lectoraat bij betrokken is: Warmte in de Euregio.
RvL: ‘Wij zitten in Overijssel, onderdeel van de euregio Twente – Münsterland, en we zitten met Nederlandse en Duitse bedrijven in een project. Daarin kijken we vooral naar collectieve oplossingen via warmtenetten. Ik heb – aan de hand van een aantal stellingen – verteld over dat project. Warmtenetten zijn nog steeds wat controversieel. Zeker voor burgers. Die hebben moeite met de uitrol en het aansluiten.’
Het project is typerend voor het werk dat lectoren doen op hun hogeschool. Ze zijn betrokken bij talloze onderzoeken en werken samen met regionale bedrijven, overheden en kennisinstellingen. Het lectorenplatform LEVE zorgt dat deze projecten beter op elkaar aansluiten.
RvL: ‘LEVE heeft een aantal doelstellingen. Een daarvan is het verspreiden van kennis naar buiten toe. Anderzijds is het naar binnen gericht. We vullen elkaar mooi aan. HAN-lector Aart-Jan de Graaf zit wat meer op regeltechniek, Jack Doomernik zit op monitoring en sturing, weer een andere lector zit puur op windenergie, weer een ander op waterenergie. In Groningen zetten ze in op waterstof, wij op warmte en systeemintegratie.’
JD: ‘LEVE zorgt dat je elkaar leert kennen. Het platform is een ontmoetingspunt voor lectoren en onderzoekers om ervaringen uit te wisselen. Daar begint het mee. Maar vervolgens ook om te kijken of je samen projecten kunt opzetten. Dat zou de meerwaarde moeten zijn: gezamenlijk optrekken, projecten initiëren en subsidie aanboren.’
RvL: ‘We maken nu een slag: hoe kunnen we samen tot onderzoeksvoorstellen komen en ook tot de inrichting van een werkprogramma? Daar dragen wij in belangrijke mate aan bij door onze ervaring en ideeën voor programmalijnen met elkaar te bespreken. Ik denk dat dat het belangrijkste is en ook om het hele vakgebied rondom slimme energiesturing en gebalanceerde netten binnen Nederland op de kaart te zetten. Wij doen vrij veel aan publiciteit hier omheen, vandaar ook onze bijdrage aan de conferentie.’
Dat samenwerking tussen kennisinstellingen loont, blijkt uit eerdere projecten. Zo maakten verschillende partijen een frequentie-gestuurd smart grid mogelijk.
JD: ‘Een project dat we net hebben afgerond, is CS GriP. Het lectoraat Meet- en Regeltechniek van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (HAN) was daar ook bij betrokken. Avans heeft een domotica-applicatie ontwikkeld, om met het principe van frequentiesturing verschillende gebruikers in het energienet aan te sturen of af te schakelen. Het project is in januari voor een grote groep betrokkenen en geïnteresseerden gedemonstreerd op een testlocatie van de Universiteit van Wageningen in Lelystad.’
De zeven lectoren, die onderdeel uitmaken van lectorenplatform LEVE, delen een gemeenschappelijk systeemvisie en vullen elkaar steeds beter aan. Het lectorenplatform inventariseert relevante vraagstukken waarin gezamenlijk wordt opgetrokken. Dat doet het in samenwerking met andere netwerken, zoals centers of expertise en de Topsector Energie.
Bron: HAN Centre of Expertise - SEECE