Gezondheid & Bewegen

Steeds meer Nederlanders, die een podotherapeut of fysiotherapeut consulteren, lijden aan één of meer chronische aandoeningen. Dat betreft een breed scala aan aandoeningen van het bewegingsapparaat, hart – vaat –long systeem en zenuwstelsel. Volledige genezing van elke aandoening is niet (meer) aan de orde, zodat nieuwe modellen toegepast dienen te worden. Essentieel is dat deze personen een dusdanige gezondheidswinst boeken, dat ze een betere kwaliteit van leven ervaren, de regie over hun leven in eigen hand houden en in staat zijn om zo actief mogelijk te blijven meedoen in de samenleving.

Het nieuwe concept van gezondheid en de positieve waardering van de zes onderscheidende dimensies, lichaamsfuncties, dagelijks functioneren, maatschappelijk participeren, kwaliteit van leven, zingeving en mentaal welbevinden biedt aangrijpingspunten voor toegepast onderzoek en/of behandeling in de praktijk. De programmalijn focust op (oudere) Nederlanders met één of meer aandoeningen, die in potentie gezond gedrag kunnen realiseren (het gaat dus niet alleen om de fragiele ouderen) en de wijze waarop fysiotherapeuten of podotherapeuten bijdragen aan het vitaal houden van deze populatie. 

Het aan het werk houden van mensen met klachten, beperkingen en aandoeningen is een belangrijke legitimering van de paramedische beroepen. Naast arbeidsparticipatie is sociale participatie in brede zin van belang, nu de overheid streeft naar een participatiemaatschappij. Activiteiten in deze programmalijn zijn gericht op preventie (optimaliseren van de fysieke belasting zodat noodzakelijke taken kunnen worden uitgevoerd), curatie (behandeling van taak en werk gerelateerde klachten) en re-integratie (bijv. via graded-activity).

Naast de 'klassieke' Arbo-benadering is er ook aandacht voor thema's als vitaliteit, werk- en prestatievermogen en duurzame inzetbaarheid. Een speerpunt is de introductie en implementatie van technologie bij Preventief Medische Onderzoeken voor werknemers. Verder is de ontwikkeling van leefstijlinterventies met elementen van serious gaming en de combinatie van mantelzorg en werk een belangrijk onderwerp.

Preventie van sportblessures en optimaal presteren vergen vaak een precieze balans tussen de belasting en belastbaarheid van de sporter, zoals te zien is in onderstaande film. Een samenwerking van Saxion, Heracles, A.C. Tion, Pim Mulier Marathon, A.V. Daventria en Roessingh Research and Development.

Bewegingsarmoede en een zittende leefstijl zijn grote risicofactoren voor de volksgezondheid en individuele gezondheid. In alle leeftijdscategorieën is het van belang optimaal lichamelijk actief en fit te blijven om de kans op chronische aandoeningen te verminderen. Vooral bij mensen met al bestaande aandoeningen en beperkingen is het noodzakelijk dat zij in hun trainingsopbouw goed worden begeleid en naar zelfstandig actief zijn worden gecoacht.

Bij deze geïndiceerde preventie kunnen fysiotherapeuten en podotherapeuten een belangrijke rol spelen, doordat zij vanuit hun expertise de belastbaarheid van patiënten, cliënten en gezonde burgers goed kunnen bepalen. De klassieke curatieve therapeutische rol zal in de nabije toekomst niet alleen verschuiven naar geïndiceerde preventie, maar ook naar selectieve preventie. Ongezond beweeggedrag komt in combinatie met andere traditionele risicofactoren zoals te veel alcoholgebruik, roken en ongezond eten veel voor in wijken met burgers met Lage Sociaaleconomische Positie (SEP). Door de integrale kennis van gezondheid kunnen paramedici hier uitstekend een rol vervullen. Preventie gaat daarmee nadrukkelijker tot het domein van fysio- en podotherapie behoren. Onderzoek naar effecten en implementatie van preventieve interventies is één van de onderzoekslijnen, waarbij nadrukkelijk de toepassing van technologie eveneens onderwerp van studie is.

Het lectoraat voert binnen deze thema's onderzoek uit samen met studenten en docent-onderzoekers.

Het speerpunt van het lectoraat Gezondheid & Bewegen is om elke onderzoekslijn te onderscheiden met goed uitgedacht onderzoek op één specifiek deelgebied. De onderzoeken hebben een sterke technologisch insteek, omdat we ons in een hoogtechnologische regio bevinden en onze profilering zich richt op ‘Get Ready for a Smart World’. Ook houden we ons bezig met de doorontwikkeling van afgeronde onderzoeken.

Focus op onderscheidende persoonsfactoren

De afgelopen jaren is veel onderzoek uitgevoerd naar interventies op maat. De wetenschap komt tot het besef dat een 'one-size fits all' aanpak niet werkt en dat onderzoek zich moet richten op de praktijk. Dit wil zeggen dat het moet passen in de context van de onderzoekspopulatie (raad voor volksgezondheid en samenleving 2017). Bepaalde patiënten of subgroepen merken absoluut geen effect van een behandeling of soms een uitgesproken goed effect. Het onderscheid op andere eigenschappen tussen patiënten met dezelfde aandoening dan alleen de ziekte lijkt cruciaal te zijn. Wij gaan ons in de toekomst nog meer focussen op het onderzoeken en bepalen van deze onderscheidende persoonsfactoren.

Personalized Vitality

Niet de vraagstelling ‘werkt het?’, maar ‘voor wie werkt het?’ is het onderwerp van onderzoek de komende jaren. Dit noemen we “Personalized Vitality” en is gericht op het optimaliseren van persoonlijke fysieke fitheid of vitaliteit. Onze ambitie is om te komen tot betere geïndividualiseerde diagnostiek en betere behandelprogramma’s.

Voorbeelden van lopend onderzoek binnen het lectoraat Gezondheid & Bewegen:

Ouderen en chronische aandoeningen

Binnen deze onderzoekslijn loopt het STEADY onderzoek. In STEADY wordt innovatieve technologie gebruikt om de diagnostiek en behandeling van aspecifieke Lage Rugpijn (aLRP) door de fysiotherapeut te verbeteren. Deze diagnostische technologie wordt gevalideerd voor het classificeren van subgroepen van patiënten met aLRP. Het onderzoek is verdeeld in drie deelonderzoeken, van meer fundamenteel tot toegepast onderzoek. Het lectoraat werkt voor dit onderzoek samen met het Universitair Medisch Centrum Groningen, Roessingh Research and Development, Universiteit Twente, Universität Münster, Twente Medical Systems en RugNetwerk Twente.

Participatie

Binnen deze onderzoekslijn zijn de eerste ervaringen met personalized vitality opgedaan met het SHIFT onderzoek. Daarin zijn nieuwe methodologieën (machine learning principes) onderzocht en is bij werkenden gezocht naar individuele karakteristieken die een risico vormen voor hun duurzame inzetbaarheid. In dit project is de eerste versie van een decision support tool (DST) ontwikkeld. Het lectoraat werkt in dit onderzoek samen met het Saxion lectoraat Ambient Intelligence, Universiteit Twente, Hogeschool Arnhem - Nijmegen, Universitair Medisch Centrum Groningen en regionale fysiotherapeutische netwerken in de regio.

Preventie

Op dit gebied nemen Saxion lectoraten Gezondheid & Bewegen en Ambient Intelligence deel in het Sportinnovator Centrum Twente. Daarbij zijn ook Roessingh Research and Development en de Universiteit Twente (Biomedische Technologie) als kernpartner betrokken. Doelstelling is de toepassing van ambulante draagbare technologie ter voorkoming van blessures in zowel topsport, breedtesport als gezondheid. Speciale aandacht gaat daarbij uit naar gender verschillen tussen vrouwelijke en mannelijke sporters. Het Sportinnovator Centrum onderscheidt zich daarmee van de andere centra in Nederland en betreedt daarmee relatief onbekend onderzoeksterrein.