Jan Kees de Jager: ‘Ik ben een ondernemer in hart en nieren’
Jan Kees de Jager, oud-minister van Financiën, sprak tijdens het symposium over de future professional over politiek, financiën en de kracht van ondernemerschap. Het symposium werd georganiseerd vanwege het afscheid van Bert Velt, oud-directeur van de Academie Financiën, Economie en Management (FEM) .
Jan Kees de Jager: voor veel mensen zal hij bekend zijn als minister van financiën, óf van de geweldige transformatie die hij doormaakte toen hij 50 kilo verloor. Tegenwoordig is De Jager Chief Financial Officer (CFO) van KPN. “Eigenlijk ben ik een ondernemer in hart en nieren” begint hij zijn verhaal. De zaal is muisstil. “Dat ondernemerschap van mij, dat begon al op mijn achtste. Ik kocht speelgoed van oudere kinderen en verkocht het met 30 procent winstmarge aan kinderen van mijn leeftijd. Daar hield ik dan een leuk zakcentje aan over. Toen ik 12 was hield ik er ook nog een fotografiebedrijfje op na.”
De Jager weet zijn publiek feilloos in te schatten en maakt regelmatig mensen aan het lachen. “In mijn familie werd altijd gezegd dat kennis je niet meer afgepakt kon worden. Ik leerde vrij makkelijk en derhalve heb ik drie verschillende bachelors en vier masters gedaan. In 1992 was ik medeoprichter van ISM eCompany op, een internetbedrijf. We hadden geen geld maar wilden wel een auto, dus huurden we via rent a second hand een auto. Nouja, auto. We moesten via de ramen naar binnen want de deuren konden niet open maar het reed. Tegenwoordig rijd ik gelukkig in een Tesla, dus dat gaat nu beter. Iedere keer als we een nieuwe klant hadden, dan kochten we iets. Een fax, een laserprinter, noem maar op. En zo bouwden we ons bedrijf op. Het loopt tegenwoordig nog steeds erg goed”
Politieke carrière
De toenmalige premier Balkenende kwam vervolgens op het spoor van entrepreneur De Jager. “Balkenende wekte aan een platform en hij vertelde mij dat hij daar graag een jonge ondernemer bij wilde hebben. Ik sloot me aan bij dat innovatieplatform en daar bleken ook verschillende enorm hooggeplaatste mensen bij te zitten. Een topman van Shell, eentje van Philips, drie ministers, een topwetenschapper. En zo rolde ik ook langzaam de politiek in, tot ik staatssecretaris van financiën werd.
Ik moest enorm wennen aan de politiek. Ik kan me herinneren dat ik in een overleg opmerkte dat we wel wat meer risico-georiënteerd aan de slag mochten. Als voorbeeld vertelde ik dat ik Chinees eten had afgehaald en hier geen bonnetje bij had gekregen, en dat we wellicht eens een inval moesten doen bij Chinese restaurants. Een paar dagen later las ik in de krant dat de Belastingdienst een grootschalige inval had gedaan bij Chinese restaurants. Toen kwam ik erachter dat men dus dacht dat ik daar een opdracht toe had gegeven en toen zijn ze tot actie overgegaan.”
De upper hand van Bush
“Als staatssecretaris mocht ik, omdat de minister van Financiën vanwege omstandigheden niet kon, met premier Balkenende mee naar een overleg in Washington. Toen we aankwamen daar bleek dat de moeder van Balkenende was overleden en dat hij weer terug moest. Toen was ik ineens de hoogste leider van Nederland en werd ik twee dagen lang als wereldleider behandeld. Ik weet nog dat het die dag vreselijk regende en dat ik het laatste stuk naar het Witte Huis moest lopen omdat onze auto niet goed gecontroleerd was.
Gepolijst marmer en regen: die twee vormen geen fijne combinatie. Daar kwam ik aan, natgeregend en wel, in stevige looppas over het marmer op weg naar president Bush die als enige nog op mij stond te wachten. Halverwege gleed ik weg en in een soort halve schaatsbeweging wist ik mij naar Bush te manoeuvreren en hij ving mij op, met zijn uitgestoken hand. De foto werd gemaakt en pas achteraf zag ik dat ik hem de upper hand gaf, wat eigenlijk not done is.”
De kracht van innovatie
“Als er iets is wat ik heb geleerd als minister is het dat je in tijden van crisis altijd moet blijven investeren in innovatie. En dat heb ik veel gedaan. En nu wordt het tijd om vooruit te kijken. Bij KPN zijn we daar ook echt mee bezig. Jongeren lezen de krant niet, kijken niet naar de TV en luisteren geen radio. Apps: die zijn constant beschikbaar. Maar hoe bereik je dan synergie? Werkelijk alles kan gelinkt worden aan internet. Zelfs mijn tandenborstel heeft een app. Maar al die technologie, die maakt de wereld ook kleiner. Jongeren houden contact met mensen die ze over de hele wereld ontmoeten en dat noem ik zelf world villaging. En dat is goed. Jongeren moeten vooral nieuwsgierig zijn naar wat er is. Je moet veranderen als je dicht bij jezelf wilt blijven. Durf, innoveer, ga ervoor. Deze quote legt dat het beste uit: Replace the fear of the unknown with curiosity.”