B24V1 Onderzoeksvaardigheden 2: kwantitatief onderzoek

In kwartiel 1 hebben jullie kennisgemaakt met kwalitatieve dataverzamelingsmethoden: literatuuronderzoek en het diepte-interview. In deze module leren jullie over het belang van cijfermatige gegevens en hoe je kwantitatieve data verzamelt en analyseert. 

Je werkt hierbij aan de volgende leerdoelen:
-de student kan een onderzoek opzetten met behulp van kwantitatieve dataverzamelingsmethoden
-de student kan een statistische analyse uitvoeren, inclusief een beschrijving van de data en onderbouwing van de resultaten
-de student kan conclusies trekken en aanbevelingen formuleren voor een opdrachtgever gebaseerd op vragenlijstonderzoek. 

Opdrachten kwantitatieve onderzoeksvaardigheden 2022-2023 BSK, KM, ROP

Het vak onderzoeksvaardigheden loopt in kwartiel 3 en 4. Beide kwartielen sluit je af met een opdracht (document 1 en document 2). De eindbeoordeling is gebaseerd op beide documenten. Zie voor meer informatie het beoordelingsformulier op blackboard

Mobiliteit in de provincie

Corona heeft groot effect gehad op de mobiliteit in Nederland (Planbureau voor de leefomgeving, 2021). Mensen zijn meer thuis gaan werken wat weer gevolgen heeft gehad voor het aantal files en het gebruik van het Openbaar Vervoer. Het CBS heeft berekend dat het aantal autokilometers in het coronajaar 2020 met 17% is gedaald ( (Centraal Bureau voor de Statistiek, 2021). In 2022 lag dit weer bijna op het niveau van 2019 ( (Centraal Bureau voor de Statistiek, 2022). Als we kijken naar het openbaar vervoer (gemeten via het aantal check-ins met de OV-chipkaart) was in 2022 het aantal check-ins iedere week hoger dan in dezelfde week een jaar eerder. Het aantal check-ins was in 2022 het hoogst in week 47: 23,5 miljoen gemiddeld. Dit is een stijging van ruim 27 procent ten opzichte van week 47 in 2021, maar nog bijna een vijfde minder dan in dezelfde week in 2019  (Centraal Bureau voor de Statistiek, 2022). De daling van het gebruik van het openbaar vervoer heeft zich dus niet hersteld.

Voor de coronapandemie heeft het ministerie van Verkeer en Waterstaat zich al uitgesproken dat de mobiliteit in de toekomst moet veranderen; veiliger, intelligenter, schoner en anders (Ministerie van Verkeer en Waterstaat, 2019). Gemeenten en provincies spelen een belangrijke rol in het waarmaken van deze ambities.

In drietallen werk je aan een advies voor een provincie over duurzame mobiliteit. In elke klas worden de provincies over de drietallen verdeeld. In kwartiel 3 staat de theoretische verkenning centraal terwijl je in kwartiel 4 je advies onderbouwt met behulp van cijfers. Hiervoor maken we gebruik van een grote database van mobiliteitscijfers. In kwartiel 3 werk je aan document 1, in kwartiel 4 aan document 2.

Document 1 Theoretisch kader en meetinstrument

Voor de inhoud van dit document worden hieronder een aantal aanwijzingen gegeven. Voor elk punt geldt dat dat je voor voldoende en juiste bronnen en bronvermelding (volgens de APA-richtlijnen) moet zorgen.

• Schrijf een theoretisch kader over het begrip ‘duurzame mobiliteit’. Wat kan hieronder worden verstaan en wat niet? (1-2 pagina’s).
• Beschrijf hoe het mobiliteitsbeleid van jullie provincie eruit ziet. Wat zijn daarbij de doelstellingen en instrumenten die worden ingezet? Welke indicatoren worden gebruikt en hoe staan die in de beleidsdoelstellingen? Welke rol speelt duurzaamheid hierin? (1-2 pagina’s).
• Doe een demografische scan van de samenstelling van de bevolking in jouw provincie. Zorg voor een goede balans tussen hoofdtekst en bijlagen als het gaat om het presenteren van resultaten in tabellen en grafieken.
• Haal hieruit drie doelgroepen die speciale aandacht zouden moeten krijgen in het mobiliteitsbeleid volgens jullie. Leg uit waarom. (1-2 pagina).
• Om veranderingen in duurzame mobiliteit inzichtelijk te maken kijk je naar veranderingen in mobiliteitsgedrag door middel van drie indicatoren (variabelen). De eerste indicator is voor ieder gelijk en brengt de verandering in vervoerswijzekeuze in beeld. Daarnaast breng je nog de veranderingen voor twee indicatoren (variabelen) naar keuze in beeld. Bij voorkeur zijn dit indicatoren die ook gebruikt worden in het provinciale beleid.
• Bedenk daarbij hoe je dit zou kunnen meten en welke kwantitatieve meetinstrumenten je in zou kunnen zetten om dat te realiseren.
• Eén van de mogelijke instrumenten is het uitvoeren van een vragenlijst met gesloten vragen (enquête). Stel deze op. Hierbij horen een introductie, inleidende vragen naar een aantal achtergrondkenmerken en vragen over (duurzame) mobiliteit. Zorg dat elk meetniveau van variabelen (nominaal, ordinaal, interval, ratio) minimaal een keer aan bod komt.
• Elk groepslid voert de vragenlijst minstens twee keer uit bij iemand die niet bij het project betrokken is (bijvoorbeeld een familielid). Iedereen noteert daarbij ook zijn bevindingen; hoe verliep de enquête? Snapte de respondent de introductie en de vragen? Klopten de categorieën? Stonden de vragen in de juiste volgorde? Et cetera. Jullie bespreken dit binnen jullie groep. Maak een verslag van dit gesprek en voeg dit als bijlage toe aan document 1.
• Vergelijk jullie vragenlijst met de relevante vragen van de vragenlijst van het voorgeschreven databestand. Waar zitten de verschillen? Schrijf je een reflectie (maximaal 2 A4’s) bij je eigen vragenlijst op basis van proefafname, de werkelijke vragenlijst en informatie uit boek Verhoeven (2018).

Document 2 Statistische analyse en advies

Dit deel volgt later. Jullie krijgen allemaal een aantal onderzoeksvragen die je beantwoordt met behulp van het databestand van het ODIN. Hiervoor maak je gebruik van het programma SPSS, wat te koop is via SURFspot.

Bronnenlijst

Centraal Bureau voor de Statistiek. (2021, juli 5). https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2021/27/17-procent-minder-kilometers-in-coronajaar-2020. Retrieved from www.cbs.nl: https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2021/27/17-procent-minder-kilometers-in-coronajaar-2020

Centraal Bureau voor de Statistiek. (2022, 12 22). Mobiliteit in Coronatijd. Retrieved from www.cbs.nl: https://www.cbs.nl/nl-nl/visualisaties/welvaart-in-coronatijd/mobiliteit

Ministerie van Verkeer en Waterstaat. (2019). Schets mobliteit 2040: veilig, robuust, duurzaam. Den Haag: Ministerie van Verkeer en Waterstaat.

Planbureau voor de leefomgeving. (2021). Thuiswerken en de gevolgen voor wonen, werken en mobiliteit. Den Haag: Planbureau voor de leefomgeving.

Verhoeven, N. (2022). Wat is Onderzoek? Boom Onderwijs.