B11V1 Probleemanalyse

Waarom probleemanalyse?
Elk project in jouw latere beroepspraktijk begint met een opdrachtgever (intern of extern) die een antwoord wil hebben op een vraag. Een vraag die meestal voortkomt uit een probleem dat om een oplossing vraagt. Een voorbeeld: wanneer zomers in een woonwijk regelmatig straten blank komen te staan als gevolg van extreme neerslag, zou een beleidsadviseur van de betreffende gemeente zich kunnen afvragen wat de mogelijkheden zijn om het verharde oppervlak van de woonwijk te verkleinen. Deze vraag kan door middel van onderzoek beantwoord worden.
In de cursus Probleemanalyse leer je hoe je op een logische, gestructureerde manier zo’n onderzoek voorbereidt. Dit betekent om te beginnen, dat je moet kunnen achterhalen wat de exacte vraag is van een opdrachtgever. Niet zelden is die vraag in eerste instantie onvolledig, niet eenduidig of is het onderwerp veel te ruim omschreven. Zelfs komt het voor, dat een door de opdrachtgever geformuleerde vraag geen antwoord oplevert waarmee het probleem kan worden opgelost! De opdrachtgever, maar ook de onderzoeker, moeten voor deze valkuilen behoed worden. Daarom moet je als voorbereider van een onderzoek dus heel goed in het onderwerp zitten. 

Hoe ga je bij Probleemanalyse te werk? 
Door gegevens en informatie uit de tal van bronnen te combineren, kom je tot een goed inzicht in wat het werkelijke probleem is. Vaak noemt men dit de (werkelijke) vraag achter de vraag (van de opdrachtgever). Op basis van dit scherpe inzicht kun je bepalen wat er verder nodig is, wat de resultaten moeten zijn van het daarop volgende onderzoek. Een probleemanalyse is dus het vertrekpunt voor de rest van je onderzoek.

En daarna?
Vervolgens ga je vaststellen welke gegevens, ook wel data genoemd, tijdens het onderzoek moeten worden verzameld, om bruikbare informatie te verkrijgen (wat is het verschil tussen gegevens en informatie?). Zo kun je in het geval van het genoemde neerslagprobleem onder andere nagaan met welke prikkels inwoners over het algemeen kunnen worden gestimuleerd om hun terrassen te vervangen door beplanting. Dit inzicht kun je halen uit eerder (soortgelijk) onderzoek, maar je zou ook een aantal inwoners een vragenlijst kunnen laten invullen en/of bij enkelen van hen een interview afnemen. Welke documenten je moet raadplegen, welke vragen je moet stellen, aan wie je ze stelt, waar en wanneer, en op welke manier je ze het beste kunt stellen, dat zijn zaken die vertellen hoe het onderzoek moet worden opgezet.

De komende jaren zul je in jouw opleiding vaak een praktijkonderzoek moeten uitvoeren. De omvang en complexiteit ervan zal toenemen naarmate je opleiding vordert. Je sluit (als alles voorspoedig verloopt!) na vier jaar de opleiding af met een grote opdracht. Ook hierbij zul je zeker, in meer of mindere mate, een onderzoek moeten opzetten en uitvoeren. Alle onderzoeksopdrachten, groot en klein, die je gedurende jouw opleiding uitvoert, hebben in ieder geval twee dingen gemeen: [1] ze zullen in alle gevallen betrekking hebben op een vraagstuk waarmee jij later in jouw eigen beroepspraktijk te maken kunt krijgen, en [2] je begint altijd met het uitvoeren van een probleemanalyse.

Hoe gaan we te werk in deze cursus?
De cursus bestaat uit een gezamenlijk hoorcollege van 45 tot 90 minuten. Tijdens het hoorcollege wordt de theorie voor de betreffende week besproken. Na en inhoudelijk aansluitend op het hoorcollege heeft iedere klas een fysiek werkcollege van 90 minuten. Tijdens dit werkcollege ga je oefenen met de theorie die in het hoorcollege besproken is. Nadat je enkele weken 'droog' geoefend hebt, voer je de laatste paar weken van het kwartiel een eindopdracht uit. Dit is een groepsopdracht in de samenstelling waarin je ook de Integrale Opdracht van dit kwartiel uitvoert. Voor het resultaat krijg je een cijfer waaraan studiepunten verbonden zijn. 

Hoe kies je een onderwerp?
Het hoofdthema is hetzelfde als dat van de integrale opdracht, Leefbaarheid In De Wijk. Op deze manier hebben jouw inspanningen op twee fronten effect. Het begrip leefbaarheid (in een wijk) is echter een complex begrip, het is veelzijdig, het kent verschillende invalshoeken. Als groep kies je voor één invalshoek (sub-thema). Richt jij je bijvoorbeeld bij de integrale opdracht op het thema ‘wonen’, dan zou je bij Probleemanalyse voor de invalshoek ‘veiligheid’ kunnen kiezen.

Wat is het directe resultaat van de cursus en hoe wordt getoetst?

• Het eindproduct is een onderzoeksopzet. Dit verslag wordt door de docent beoordeeld aan de hand van een beoordelingsformulier (zie volgende link  Beoordelingsformulier + toelichting - PA 2324.docx  Beoordelingsformulier + toelichting - PA 2324.docx - Alternative Formats en hieronder in de rubriek Inleverpunt Probleemanalyse). 
• Laatste inlevermogelijkheid voor beoordelingsmoment 1 is donderdag 9 november 2022, 12:00 uur.
• Laatste inlevermogelijkheid voor beoordelingsmoment 2 is donderdag 14 december 2022, 12:00 uur.
• In beide gevallen maak je gebruik van het inleverpunt, verderop op deze pagina.