‘Online leren kan effectief zijn, maar niet in deze vorm’
Digitaal leren is booming, maar is het ook effectief? Die vraag stelde Nynke Bos van het StudieSuccesCentrum zichzelf al een tijdje. Ze besloot met een onderzoek naar blended learning te promoveren aan de Open Universiteit en kwam tot verrassende conclusies.
Steeds vaker wordt contactonderwijs gecombineerd met online onderwijs. Denk aan video’s op Blackboard of digitaal toetsen. Zijn studenten ook gebaat bij blended learning, zoals deze onderwijsvorm in de praktijk heet? “Sommige studenten wel,” aldus Nynke. “Je kunt vier typen studenten onderscheiden. De eerste groep is altijd aanwezig bij colleges en doet alles wat er gevraagd wordt. Deze studenten worden vaak gezien als gemotiveerd, maar eigenlijk kunnen ze niet zo goed zelfstandig leren en hebben ze veel hulp nodig. De tweede groep kan juist heel goed leren en heeft last van de aanwezigheidsplicht. Groep drie doet van alles een beetje maar weet niet hoe hij moet leren. En de laatste groep doet niets, maar ook dat is niet per definitie slecht.”
Wat werkt dan wel?
Blended learning is dus niet voor alle studenten effectief, omdat iedere student anders leert en dus behoefte heeft aan andere middelen. Hoe kunnen ze dan wel zorgen dat het juiste onderwijs geboden wordt? Volgens Nynke vinden we het antwoord in begeleiding. “Het eerste semester moeten we studenten leren hoe ze moeten leren. Wel verpakt in het onderwijs, want losse cursussen “leren leren” zijn niet effectief. Volgens haar moet je studenten ook niet zonder reden naar de collegezaal laten komen. Er moet een bepaalde noodzaak zijn en die contacturen moeten dienen als voorrecht. “Docenten moeten veel meer uitgaan van voorkennis en dus niet het hele hoofdstuk tijdens het college bespreken. Onderwijzers weten wat lastig is en moeten daar de nadruk op leggen. Anders bereiden de studenten de les niet meer voor. Op deze manier dwing je bovendien af dat de klas vooraf kennis opdoet over het onderwerp, anders kunnen ze het college niet volgen. Zo worden die contacturen weer een feestje en steken aanwezigen er echt iets van op.”
In Tijdschrift voor Hoger Onderwijs is een artikel verschenen met de belangrijkste resultaten Nynke’s promotie-onderzoek. Hier kun je meer over haar werk lezen.