Visitaties in het vernieuwingsonderwijs

Onderzoekers: Koen Groeneveld en Patrick Sins

Visitatie scoort hoge ogen

Het presenteren van onderzoeksresultaten is altijd een leuk moment. Kunnen de betrokkenen iets met de resultaten? Welke vragen roepen ze op? In februari 2016 spraken Koen Groeneveld en Patrick Sins met zo’n 80 visiteurs in primair daltononderwijs over het belang en de betekenis van visitatie in het daltononderwijs. Aanleiding waren de voorlopige onderzoeksresultaten. En hun reactie was positief en nodigde uit tot reflectie. 

Interscolaire visitatie

De Nederlandse Dalton Vereniging (NDV) maakt al geruime tijd gebruik van interscolaire visitatie om de professionele ontwikkeling van daltonleraren en -scholen te bevorderen. Belangrijk instrument daarbij is het visitatiekader, waarbij de kernwaarden van het daltononderwijs zijn vertaald naar waarneembare indicatoren op leer-, leerkracht- en schoolniveau. Aan de hand van dit visitatiekader beoordelen scholen zichzelf. Bovendien biedt het visiteurs de mogelijkheid om zich een oordeel te vormen over de onderwijskwaliteit en adviezen te formuleren ter verbetering van het daltononderwijs. In maart 2012 is het visitatiekader bijgesteld en zijn drie kernwaarden (reflectie, effectiviteit/doelmatigheid en borging) toegevoegd aan de drie bestaande (vrijheid in gebondenheid, zelfstandigheid en samenwerken).

Doel van het onderzoek

Het doel van dit onderzoek is tweeledig. Ten eerste willen we zicht krijgen op de mate waarin de indicatoren voor onderwijsprofessionals betekenisvol zijn bij visitaties van daltonscholen. Ten tweede willen we nagaan in hoeverre volgens onderwijsprofessionals visitaties kwaliteitsborging in het daltononderwijs bevorderen en welke aspecten van de visitatie daaraan bijdragen. In het onderzoek werken we met vragenlijsten (kwantitatief deel) en focusgroepen (kwalitatief deel). We diepen de resultaten van de vragenlijst uit in focusgroepen voor visiteurs en leraren werkzaam in het po en in het vo. Bevindingen uit dit onderzoek stellen ons in staat meer inzicht te krijgen in de doelmatigheid van visitaties in het daltononderwijs en de praktijk daarover te informeren.