Hij ‘bouwde’ acht nieuwe gebouw(del)en voor de hogeschool in Apeldoorn, Deventer en Enschede. Hij realiseerde onder meer de Enschedese Stadscampus, organiseerde tientallen interne verhuizingen en bedacht de term otswo voor de openbare werkplekken waar studenten en medewerkers samenkomen. Hans Wichers Schreur, jarenlang directeur Bureau Vastgoed, verlaat Saxion voor de Hogeschool Amsterdam. Maar niet zonder zijn verhaal te vertellen: over zijn loopbaan en de verhalen die schuilgaan achter de gebouwen.
We gaan even terug in de tijd. Het was voorjaar 1999, tien weken voor de oplevering van het Paviljoen nieuwbouwproject, beter bekend als de tulpen gebouwen, van de Hogeschool Enschede. Het bouwproject liep zes weken achter op de planning. En als het zo doorging hadden studenten en docenten na de vakantie geen werkplek. Op dit moment verschijnt Hans Wichers Schreur ten tonele. Hij was een huurling via Deloitte & Touche. “Als je vrijdag om vijf uur ’s middags een acquisitiegesprek hebt dan weet je dat er wat aan de hand is”, weet Hans. Het verzoek was of hij mee wilde denken naar een oplossing. “Ik heb wat vragen gesteld en heb toen een voorstel gedaan aan het Hoofd Facilitair Bedrijf. Deze verwees me door naar de collegevoorzitter: Albertjan Peters. En zo zat ik om 22 uur ’s avonds in Villa Ledenboer te praten over drie mogelijkheden waartussen hij kon kiezen die varieerden van ‘een diep dal kort en hevig naar een langer dal’. Het werd een diep dal met daarin een flinke doorschuifpuzzel van mensen, maar wel zodat het onderwijs kon door blijven gaan. Na afloop van het gesprek vertelde de collegevoorzitter dat ie nog net op tijd was om op het vliegtuig terug naar Italië te stappen. Hij was even teruggekomen van vakantie om deze crisis op te lossen.”
Meer dan op de winkel passen
Daarna werd Hans steeds meer betrokken bij de hogeschool. Eerst twee dagen in de week om de Paviljoen-plannen te leiden, en daarna volledig in dienst om te helpen bij de volgende fase van de nieuwbouwplannen voor de gymzaal, kantine, bibliotheek en het theater (2001) en ook bij de samensmelting van de facilitaire diensten van Deventer en Enschede toen de hogescholen fuseerden tot Saxion. “En dat waren mooie uitdagingen”, vertelt Hans. “Ik wilde echter niet alleen maar op de winkel passen als interim Hoofd Facilitaire Dienst. Het was een service verlenende dienst en dat kan niet met chagrijn in je donder, daarom hebben we de onrust in het team aangepakt zodat mensen weer letterlijk fluitend door de gebouwen liepen. Maar dat doe je niet alleen. Wij kunnen het bedenken maar de mensen moeten het doen, dus alles was in afstemming met het team. En volgens mij is dat prima verlopen, ik bedoel: als de heftigste discussie gaat over wat voor soort koffiemelk, poeder of vloeibare vorm, er moet komen of waarom er niet standaard karnemelk in de koelkast voor medewerkers staat…”
Hbo in Apeldoorn
Intussen startte Saxion met de hotelschool, ofwel een nieuwe vestiging in Apeldoorn. “De locatie werd echter al snel te klein, wat positief was want dat betekende dat de opleiding daar groeide. De gemeente wilde echter heel graag nog meer hbo naar de stad hebben, dus daar werd Saxion in betrokken en flink wat gesprekken volgden en ook onderzoek of we misschien zelfs de hele locatie Deventer naar Apeldoorn zouden verplaatsen omdat de locatie aan de Handelskade in de koekstad ook wat aanmerkingen had. En in zo’n situatie moet je altijd kijken naar ‘wat is in de toekomst de hoeveelheid gevraagde ruimte die nodig is om goed en succesvol te studeren?’.” Uiteindelijk werd tot teleurstelling van de gemeente Apeldoorn gekozen om de locatie in Deventer op te knappen en zelfs tot twee keer toe bij te bouwen: de entreehal en de D-vleugel.”
Geld investeer je niet in stenen, maar in onderwijs
De hogeschool bleef maar groeien in studentenaantallen, maar ook door een fusie met de Hengelose Pabo, Edith Stein. Gebouwen Epy Drost, Edith Stein, Villa Serphos en het Ariënsplein kwamen er in Enschede bij. In Apeldoorn werd verhuist van de leaselocatie aan de Kerklaan naar een nieuwe locatie aan de Spoorlaan. “Op een gegeven moment hebben we gezegd: ‘in 2016 is onze laatste nieuwbouw, als we dan nog groeien gaan we weer bij huren’. Het is ontzettend belangrijk om te zorgen dat je het geld niet in stenen gaat investeren, maar in het onderwijs. Want dat is waar de mensen voor naar Saxion komen. En natuurlijk zijn het de gebouwen die je maakt, maar de mensen die er werken en studeren dat zijn degenen die de ziel van onze gebouwen maken. Zo zie je heel goed in het Ariënsplein dat nu er studenten aanwezig zijn dat het gebouw aan zijn derde leven begint.”
Ziel van het gebouw
En die ziel van het gebouw dat is waar Hans graag toeschouwer van is. Zo ervaarde hij dat tijdens het bezoek van de Joodse onderduikster Kitty Menko die terugkwam naar Villa Serphos om haar gezin en familie haar onderduikadres in de Tweede Wereldoorlog te laten zien. Hans: “Tot die tijd was het een oud krot voor me. Maar toen ze haar oude jodenster uit een envelop haalde in de oude keuken en deze opspeldde, dat zorgde voor rillingen.”
En hoe hij in de nieuwe gebouwen de ziel ervaart? Door midden in de ruimte te gaan zitten werken waar de mensen voor het eerst binnenkomen wanneer een gebouw ‘af is’. Hans: “Die reacties zijn goud waard. En om ze dan enthousiast naar hun werkplek te zien stromen of gestimuleerd te zien werken. Daar doe je het voor.”
Nu verruilt Hans Wichers Schreur Saxion in voor de Hogeschool Amsterdam waar hij directeur Vastgoed en Huisvestingsbeleid wordt.
Foto's: Peter Kellenaers, IAA Architecten, Bernard Vink
Hier vind je de mooiste plekken en uitzichten in Saxion-gebouwen
Aangezien het voor Hans Wichers Schreur dagelijkse kost was om zich met de gebouwen van Saxion bezig te houden, weet hij waar de mooiste plekken en uitzichten zijn. Hij deelt zijn favoriete verborgen parels in de hogeschool en hij heeft het niet alleen over ketelhuizen, kelders of kruipruimten dus ga vooral eens een kijkje nemen.
Apeldoorn
- Vanuit het atrium op de eerste verdieping heb je zicht op een beeld van een kalf. Dit was een cadeau van de Ferrisstate University aan de hogeschool. Hans: “We hebben er zelf een kunstgrasmat met bloemetjes bij bedacht omdat we eigenlijk niet zo goed wisten wat we met het kalf aan moesten”.
- Zoek je een mooi uitzicht? Ga dan naar K3.05 en kijk je ogen uit over Stationsplein
Deventer
- Neem eens een kijkje in het bijzondere ketelhuis van de Gasfabriek.
- Wist je dat Deventer een schilderij van een meestervervalser in huis heeft? In A5.14 vind je een portretgalerij van regenten van de voormalige Rijkskweekschool (ofwel de voorloper van de Pabo) met onder meer een portret door Han van Meegeren, die zijn vader schilderde.
- Uitzicht op de historische handelstad Deventer mag natuurlijk niet ontbreken in dit lijstje. En dat krijg je het beste in B5.09. Hans: “Deze ruimte is speciaal verbouwd om zicht te krijgen op de Bergkerk en de binnenstad van Deventer.”
Enschede
- Mooie uitzichten heb je niet alleen van de hogeschool naar buiten toe, maar ook in de hogeschool. Een van de mooiste “inzichten” vind je volgens Hans in Ko Wierenga (hoofdgebouw van de Stadscampus). Ga via de trap in de centrale entreehal naar de derde verdieping van Forum, sla rechtsaf en dan bevind je je op een balkon met uitzicht op de zogeheten Straat in Saxion.
- Ook mooi in Ko Wierenga: op de vijfde verdieping in Wolvecamp vind je de voormalige zendruimten ‘Het Kraaiennest’. Tegenwoordig is het een projectruimte: W5.04.
- Villa Serphos heeft een speciaal plekje in Hans’ hart vanwege de onderduikgeschiedenis. De zolder bood in de Tweede Wereldoorlog onderdak aan een Joodse familie. Ook bijzonder in dit gebouw: het toilet op de eerste etage heeft nog authentiek tegelwerk.
- Sensatie ervaren kan ook nog bij Epy Drost. Daar kan je namelijk tussen de gevel en glasplaten lopen op twintig meter hoogte met niets meer dan roostervloeren onder de je voeten. Wil je deze bijzondere sensatie dan moet je kijken of je toestemming kan regelen binnen de hogeschool want deze route is niet openbaar toegankelijk.
- En ook gebouw Edith Stein heeft mooie doorkijkjes. Wat dacht je van de brug op de tweede etage of het trappenhuis van gebouw O. Tip van Hans: kijk van de hoogste verdieping naar beneden en je kijkt op de vergaderruimten in de kelder.
- Zoek je een studentenwerkplek met geweldig uitzicht? Ga dan naar het Ariensplein. Daar vind je op de eerste etage achter de arena, ook wel tribune, een werkplek met uitkijk op de Synagoge van Enschede.
En alsof dit niet genoeg was, buitenom de hogeschool zijn er veel doorkijkjes als je er oog voor hebt. Een voorbeeld: vanaf Villa Ledeboer, voormalig Saxion-pand, aan de Kortenaerstraat naar het Haanstra-gebouwdeel kijken wanneer de kastanjeboom in bloei staat is erg mooi. Hans: “Houd je ogen open en kijk om je heen.”
Heb jij ook een geweldige plek in of rondom de hogeschool gevonden? Laat het ons dan vooral weten!
