Groepsgewijs problemen oplossen

In deze studie wordt brede vorming opgevat als burgerschapsvorming, nu en voor de toekomst. Deze studie bouwt voort op het promotieonderzoek van Laurence Guérin (kenniskringlid van het lectoraat), waarin wordt beargumenteerd dat burgerschapsvorming kan worden gezien als een proces waarin leerlingen kritisch leren meedoen, meedenken en meebeslissen.

De pedagogisch-didactische aanpak die hierin centraal staat, is groepsgewijs probleem oplossen.

De pedagogisch-didactische aanpak die hierin centraal staat, is groepsgewijs probleem oplossen. Dit betekent dat leerlingen gezamenlijk authentieke opdrachten verrichten. Dit vereist oefening in het groepsgewijs onderzoeken en bespreken van maatschappelijke (technologische) vraagstukken, argumenteren en perspectief nemen, oplossingen ontwikkelen en gezamenlijk beslissingen nemen. Het vereist bovendien dat leerlingen verschillende soorten kennis leren integreren en verbinden. Op deze wijze worden de onderzoekende houding en het probleemoplossend vermogen van de leerlingen ontwikkeld. Om dit te realiseren hebben we vijf didactische principes geïdentificeerd en uitgewerkt die leerkrachten een raamwerk bieden om lesmateriaal te ontwikkelen en zo leerlingen met de nodige kennis en vaardigheden toe te rusten.

Virtueel lab ontwikkeld over plastic soep

Praktijkboek Bèta Burgerschap

Wil jij in jouw onderwijs burgerschapsvorming combineren met bèta en technologie? Dan is het nieuwe praktijkboek 'Bèta en technologie in burgerschapsonderwijs' interessant voor jou! In het project "Samen werken aan Bèta Burgerschap" is de aanpak van bèta burgerschap ontwikkeld en geëvalueerd. Samen met leraren uit het primair en voortgezet en het technisch bedrijfsleven zijn er ook leeractiviteiten ontwikkeld. 

Bèta Burgerschap leert leerlingen groepsgewijs beslissingen te nemen over oplossingen voor een maatschappelijk-technologisch vraagstuk. In het praktijkboek wordt deze aanpak stapsgewijs toegelicht. Ook biedt het boek praktische handreikingen om je burgerschapsonderwijs vorm te geven. 

Het praktijkboek is in december 2019 gelanceerd en aan te vragen via dit formulier (kosten €8,50 incl. BTW, excl. verzendkosten).  De digitale versie is gratis.

>> Recensie Patrick Sins praktijkboek Bèta Burgerschap

Wetenschappelijk artikel over het meten van houdingen van leerlingen

Lida Klaver en Juliette Walma van der Molen publiceerden onlangs in het wetenschappelijk tijdschrift Science & Education een artikel over het meten van houdingen van kinderen (8-15 jaar) ten opzichte van wereldproblemen.
Bekijk een Nederlandstalige uitleg over onze vragenlijst.

Kinderen met laptop

Gezamenlijk met leerkrachten en docenten van het basis- en voortgezet vernieuwingsonderwijs worden op grond van de vijf didactische principes voor het vormgeven van groepsgewijs probleem oplossen, lessenreeksen ontworpen en uitgevoerd. Iedere lessenreeks behandelt een authentiek vraagstuk dat leerlingen gezamenlijk moeten proberen op te lossen. Om leraren bij te scholen wordt ten eerste de beschikbare kennis over leren groepsgewijs problemen oplossen geïnventariseerd en ontsloten. Ten tweede wordt deze kennis samen met leraren vertaald naar toepassing ten behoeve van de eigen onderwijspraktijk. Om het groepsgewijs probleem oplossen goed te kunnen implementeren, worden de leerkrachten en docenten geprofessionaliseerd in het begeleiden van groepsgewijs probleem oplossen, namelijk samenwerken tussen leerlingen voorbereiden en stimuleren en de argumentatievaardigheden van leerlingen bevorderen. In dit kader leren de leraren al doende om onderwijs voor groepsgewijs probleem oplossen te ontwikkelen en uit te proberen. Voor het samenstellen van authentieke opdrachten en het creëren van authentieke contexten zoeken de leraren (aanvankelijk onder begeleiding) samenwerking met of steun en inspiratie bij bedrijven en/of gemeenten in de regio. In het buitenland zijn met deze manier van leraren bijscholen (leraren bijscholing gekoppeld aan samen met leraren onderwijs ontwerpen op het domein van groepsgewijs probleem oplossen in het wetenschaps- en techniekonderwijs) al goede ervaringen opgedaan. We maken gebruik van de bevindingen van de betreffende experts.

Om de opbrengsten ten aanzien van brede vorming te onderzoeken, worden twee interventiegroepen gevormd naast een controlegroep. De eerste interventiegroep implementeert de lessenreeks door maatschappelijke vraagstukken middels groepsgewijs probleem oplossen, de tweede interventiegroep behandelt maatschappelijke vraagstukken klassikaal. De derde groep is de controlegroep. De opbrengsten van de lessenreeks zullen worden nagegaan met behulp van het meetinstrument dat we in de hierboven beschreven studie hebben ontwikkeld. Daarnaast zullen we ook de werkbaarheid van de lessenreeks en het bijhorende materiaal onderzoeken. Het project wordt gefinancierd uit middelen beschikbaar gesteld door TechYourFuture.

Onderzoekers 

Saxion

Onderzoekscentrum voor Wetenschap & Technologieonderwijs en Talentontwikkeling Universiteit Twente

Haagse Hogeschool en ROC van Twente