S.O.S. bij nakijkdruk

We ervaren veel nakijkdruk

Traditioneel keken docenten hun eigen klassen na, maar met onze huidige studentenaantallen (>400 eerstejaars) komen collega's om in het nakijkwerk als ze bijvoorbeeld een vak met 4 man draaien, of als ze bij meerdere vakken betrokken zijn. Voorbeeldje eerstejaarsvak: 

452 werkstukken / 4 beoordelaars = 113 werkstukken per beoordelaar 
113 werkstukken / zeg 3 per uur = 38 uur nakijken per beoordelaar in 15 werkdagen.  

Lijkt nog te doen, maar als je daarbij neemt dat de meeste docenten deeltijd werken, ook nog de nodige andere taken in een week hebben en tegelijk het onderwijs voor het aankomend kwartiel voorbereiden en draaien, wordt de druk al voelbaar. Het werd dus tijd om wat planmatiger om te gaan met die nakijktaak. 

Door de groei kijken we ook in grotere teams na, en zijn er veel nieuwe collega's met nog weinig nakijkervaring. Dit vraagt om meer kalibratie. Maar ook ervaren collega’s lopen tegen hun grenzen aan met zulke grote aantallen studentenwerk. Ik ken niemand die docent is geworden omdat hij van het beoordelen van studenten houdt. Docent word je omdat je studenten verder wil helpen, ze iets wil leren. Dit maakt dat het lastig is om slechts te beoordelen met een toelichting op het oordeel. 

S.O.S.-plan

Collega's Susanne, Olga en ik, Simone (S.O.S.) hebben op basis van een enquête (4 vragen) onder de collega's een checklist opgesteld om deze issues zoveel mogelijk te ondervangen. De checklist is geënt op onze opleiding, maar er zijn ongetwijfeld elementen die te vertalen zijn naar andere situaties. 

1 & 2: Wat en Wanneer vaststellen vóór aanvang onderwijs 

Het is al ons beleid dat deadlines en beoordelingsformulier (we noemen het een rubric, maar technically is het dat niet, want we vullen de cellen niet vooraf in) voor aanvang van de module gepubliceerd is. Dat ziet er bijvoorbeeld zo uit: 

3, 4 & 5: Wie betrekken vóór aanvang onderwijs 

Wat nieuw is: Moduleverantwoordelijke onderhandelt voor aanvang van de module met teamleiders uit wie het nakijkteam vormen, en alle nakijkers worden voor aanvang van de module al betrokken en weten welke klassen ze nakijken. Iedereen kan hiermee een inschatting maken van het werk dat van hen gevraagd wordt (uitgaande van ca 3 werkstukken per uur). 

6, 7 & 8: Samen bepalen Hoe student het moet doen én Hoe we toelichting geven 

Bij het kalibreren en invullen van de rubriccellen komen een paar dingen samen. Allereerst: We houden er als docenten meer van om studenten verder te helpen dan om te beoordelen, waardoor we geneigd zijn feedback te blijven geven. Ook gevoed door trends als programmatisch toetsen (voor Saxionners: SOM). Ons huidige onderwijssysteem (8 weken les, 2 weken toetsing, daarna start nieuw onderwijs(kwartiel)) leent zich hier echter niet voor. Daarom is het belangrijk om feedback in het onderwijs in te bedden (en studenten erop te blijven wijzen dat dit het moment is om er gebruik van te maken) en bij het beoordelen te volstaan met een toelichting op het oordeel. Hiervoor zijn steekwoorden in de rubriccellen behulpzaam.  

Ten tweede: Door gezamenlijk die cellen (aan) te vullen in de kalibratiesessie krijgt iedere nakijker eigenaarschap en feeling met de beoordeling, in tegenstelling tot wanneer de gehele rubric al vooringevuld is en je daar als nakijker geen invloed op hebt.  

Het lastigste bij deze werkwijze is de balans te houden tussen afspraken en samenwerking enerzijds en autonomie van de docent anderzijds. Oftewel: kalibreren zonder op detailniveau te belanden. Gelukkig hebben we afgelopen jaren het aantal criteria per toets al drastisch teruggebracht. Voorheen werkten we helemaal niet met vooringevulde rubrics. Het was aan de docent(en) wanneer iets voldoende was. Dat is nog steeds zo, alleen proberen we nu meer tijdens de kalibratie in te vullen, zodat we houvast hebben voor zowel het niveau als de toelichting die we studenten geven bij de scores. 

9: Evalueren 

Niet nieuw, maar typisch het element in de pdca-cyclus dat het makkelijkst ondergesneeuwd raakt, dus wel het vermelden waard: evaluatie en vooral "wat doen we volgend jaar anders" c.q. verbeteracties. Resultaten uit de kalibratie die bevallen nemen we mee naar volgend jaar.  

10: Vieren dat het volbracht is 

We wilden recht doen aan de last die er gewoon is. We geven hiermee aan dat we heus weten dat deze checklist de ervaren last niet weg zal nemen, hooguit wat handiger verdelen. 

Deze checklist is gepresenteerd op een studiedag met (bijna) alle moduleverantwoordelijken, als tool en hulpmiddel. Dit collegejaar kunnen moduleverantwoordelijken testen wat ze ermee kunnen en op basis daarvan kijken we wat vervolgstappen zijn. We hopen dat het leidt tot sneller, effectiever en met meer vertrouwen beoordelen bij docenten, en betrouwbare en tijdige resultaten voor de studenten.  

Roept dit stuk vragen bij je op, laat het me weten! Ik ben van mijn kant benieuwd: Herken je zaken? Zie je (andere) implementatiemogelijkheden? Hoe gaan jullie om met nakijkperikelen?