E-waste of AEEA (afgedankte elektrische en elektronische apparaten) is een van de grootste afvalstromen ter wereld. Deze afvalberg groeit, terwijl kostbare grondstoffen op raken. Daar willen we via het project E6 wat aan doen.
Doel van het project
E6 is een groot Europees INTERREG project dat ervoor wil zorgen dat er lokale samenwerkingen ontstaan voor het verlengen van de levensduur van elektrische en elektronische apparaten. Een breed consortium uit noordwest Europa werkt samen om te onderzoeken wat nodig is om de norm in consumentenelektronica te veranderen. Iedere consument krijgt te maken met de vraag: laat ik mijn kapotte stofzuiger, wasmachine of laptop repareren of koop ik een nieuwe? Om de transitie naar een circulaire economie te maken, moet ‘repareren’ onze eerste reflex worden. Nu is dat nog te vaak ‘kopen’. Hoe kunnen we ervoor zorgen dat elektrische en elektronische apparaten zo lang mogelijk gebruikt worden? Dit doen we door langer gebruik, hergebruik, reparatie en refurbishment (opknappen voor hergebruik) te stimuleren. Hoe beoordeel je de technische, functionele en economische waarde van een afgedankt elektrisch apparaat? Aan deze vragen werken de projectpartners op zowel op wetenschappelijk als praktisch niveau. Bijvoorbeeld door het ontwikkelen van businessmodellen en dataplatforms, maar ook door het verbeteren van inzameling en bewustwordingscampagnes. Als een product langer mee gaat, is dat beter voor het milieu en voor toekomstige generaties. Je hebt immers geen materialen, transport en energie nodig om een nieuw product te maken en te vervoeren.
Europese en lokale samenwerking
Binnen dit Europese project is Saxion Hogeschool de projectleider via het lectoraat Regio-Ontwikkeling onderdeel van School of Commerce & Entrepreneurship. Saxion werkt nauw samen met negentien andere partners, onder andere gemeenten, universiteiten en onderzoeksinstituten uit Nederland, Duitsland, België, Ierland en Frankrijk. Voor het onderzoek naar levensduurverlenging van elektrische apparaten zijn data uit ondersteunende lokale of regionale ecosystemen nodig. In Apeldoorn worden gegevens uit zo'n ecosysteem gehaald, getest en opgeschaald. Saxion is bij dit onderzoek actief betrokken. De gemeente Apeldoorn wil burgers meer bewust maken van de elektronica die ze in huis hebben, en de mogelijkheden die er zijn om kapotte apparaten te repareren. Naast de gemeente is Circulair Ambachtscentrum van Foenix, de lokale kringloopwinkel, onderdeel van het ecosysteem. Zij hebben mensen met een arbeidsmarktkans, maar hebben ondersteuning nodig bij het ontwikkelen van hun technische skills. Het project ontwikkelt voor hen een flow chart hoe ze stap voor stap een apparaat kunnen diagnosticeren en repareren. Circulus, de regionale inzamelaar in het ecosysteem leert ondertussen hoe je de waarde herkent van een apparaat. Als er bijvoorbeeld een wasmachine binnenkomt, dan wil je de technische, economische en ecologische waarde herkennen. ‘Is er markt voor? Doet de machine het nog?’ Dat soort vragen. Zo vormen de gemeentelijke overheid, de inzamelaar en een reparateur een ecosysteem gericht op levensduurverlenging van elektrische apparaten. Naast het ecosysteem in Apeldoorn zijn er nog vijf andere ecosystemen waar onderzoek wordt gedaan en tools en methoden worden getest.
Verwachte resultaten
Met het project willen we krachtige ecosystemen bouwen die helpen om burgers wakker te maken en aan het repareren, hergebruiken, delen of langer gebruiken te krijgen. De resultaten van het E6-project worden op drie punten verwacht. 1) We willen zorgen voor kennisverspreiding door middel van open source publicaties van resultaten en innovatieve tools en methoden aan de verschillende doelgroepen. 2) Een verbetering van de uit meerdere componenten bestaande hubs op Europees niveau, met een business model dat in het project wordt onderzocht, met inbegrip van structurele financiering van steun aan RRR; 3) Verspreiding van de circulaire modellen in Europese regio’s. Deze modellen kunnen worden geïntegreerd in de afvalstromen van elektronische en elektrische apparaten en daarmee een structurele factor worden binnen de Europese strategie voor circulaire transitie. Beleidsbeïnvloeding binnen en vanuit E6 is erop gericht om politiek en producenten te stimuleren maatregelen te nemen om ervoor te zorgen dat producten duurzaam worden ontworpen en langer worden gebruikt.
Voor het meerjarige project ‘Ecosystems for Extended-lifetime of End-of-Use Electrical and Electronic Equipment’ is 8,1 miljoen euro beschikbaar gesteld door het Europese subsidiefonds ‘Interreg North-West Europe’ (NWE).
Naast Saxion als lead partner, zijn de volgende projectpartners betrokken:
- Gemeente Apeldoorn
- Syndicat Mixte Ouvert Nièvre numérique
- European Regions Network for the Application of Communications Technology
- Institut für Betriebsführung im deutschen Handwerksinstitut e.V.
- Gemeente Den Haag
- Nevers Agglomération
- Maakbaar Leuven vzw
- Volkswirtschaftliches Institut für Mittelstand und Handwerk an der Universität Göttingen e.V.
- Údarás na Gaeltachta
- Circulus
- Thomas More Mechelen-Antwerpen
- Stadt Aachen
- Foenix Kringloop en Re-integratie
- Repair&Share vzw
- Vlaams instituut voor technologisch onderzoek
- Comhairle Ceantar na nOileán CTR
- Vzw ViTeS
- Aachener Stadtbetrieb