Het klimaatplein

Het Saxion klimaatplein is niet alleen een ontmoetingsplaats; het is een slim ontworpen oplossing voor waterbeheer. Het gebruik van Raingardens voorkomt dat schoon regenwater onnodig in het riool terechtkomt. Dit is gunstig is voor het lokale waterschap en de gemeente Enschede. Het regenwater dat voorheen op het oude plein viel, kwam terecht in de rioleringen waardoor de Prinsessetunnel vlakbij Saxion vaker overstroomde. De raingardens verzamelen regenwater, bufferen het, en laten het binnen twaalf uur geleidelijk weer infiltreren in de bodem. Hierdoor blijft de tunnel tijdens regenval bruikbaar voor vitale diensten zoals ambulances en voorkomt het ook verkeersopstoppingen.

Wat dit plein nog unieker maakt, is de oorsprong van de raingardens. Raingardens zijn gebaseerd op wadi’s, die zijn uitgevonden in Enschede. Een wadi, afgeleid van het Arabische woord voor rivierdal, is een ingegraven bak waar regenwater wordt opgevangen en geïnfiltreerd in de grond en tegelijkertijd een afkorting van de woorden ‘water, afvoer, drainage en infiltratie’. Dit maakt het klimaatplein niet alleen een duurzaam ontwerp, maar ook een eerbetoon aan lokale innovatie.

Het regenwater van de daken van het Ko Wieringagebouw wordt via een ondergrondse infiltratiebuis naar raingarden 1 geleid. Vervolgens stroomt het water via een verhoogd niveau in putdeksels naar raingarden 2, wat resulteert in een trapsgewijs systeem. Deze route wordt gevolgd in raingarden 2, waarna het water uiteindelijk naar raingarden 3 stroomt. Bij volle raingardens wordt overtollig water automatisch naar het grasveld geleid. Als de raingardens vol zijn, overstromen zij richting het grasveld. Er is een buffercapaciteit van 200.000 liter water, wat betekent dat overstroming statistisch gezien één keer per 100 jaar zal optreden.

Het klimaatplein fungeert als een 'living lab' waar studenten en docent-onderzoekers gezamenlijk onderzoek kunnen uitvoeren. Denk hierbij aan onderzoek naar infiltratie, temperatuur en vochtigheid, de biodiversiteit en het grondwaterpeil:

• Infiltratie

Saxion voert onderzoek uit naar de vermindering van infiltratiecapaciteit van de ondergronden in raingardens/wadi’s in relatie tot de tijd. In de tweede raingarden zijn vijf diverse ondergronden te vinden. Elke grond heeft unieke eigenschappen. Er wordt gediversifieerd in korrelgrootte, hoeveelheid humus, korrelvorm en er is een ‘parkeervak’ aangelegd.

Een vermindering van infiltratiecapaciteit zorgt ervoor dat het water langer dan 12 uur in een raingarden blijft staan. Dit gebeurt wanneer mensen in een raingarden gaan lopen en zo de grond verdichten. In de tweede raingarden willen we dat mensen deze gaan betreden. Zo kunnen we de ideale ondergrond vinden om de infiltratiecapaciteit zo lang mogelijk in stand te houden. De resultaten van dit onderzoek kunnen gebruikt worden bij de aanleg van andere raingardens en wadi’s.

• Temperatuur en vochtigheid

Saxion voert onderzoek uit op het plein met behulp van sensoren. Temperatuursensoren zijn geïnstalleerd om de temperatuur en vochtigheid te meten, waardoor inzicht ontstaat in de hotspots van het plein. Ook krijgen we inzicht op lange termijn wat het effect op temperatuur is van de aanleg van het nieuwe plein. Op het klimaatplein zijn diverse sensoren geïmplementeerd voor het verzamelen van gegevens over temperatuur en vochtigheid. Ook staat er een meetboom die gegevens verzameld voor het genereren van live heatmaps.

• Biodiversiteit

Er wordt onderzoek gedaan naar de biodiversiteit op het plein: dieren en planten worden onderzocht. Wil je meer weten over de biodiversiteit op het plein? Bekijk dan de borden op het klimaatplein.

• Grondwaterpeil

Op drie locaties, waaronder in de eerste raingarden, wordt het grondwaterpeil accuraat in de gaten gehouden, hierdoor kan het effect van ontharden (tegelwippen) en het effect van de raingardens op de grondwaterstand onderzocht en gemeten worden.