‘Indiana Jones-types moeten soms wel even slikken’

Wie had gedacht dat er nooit een hbo-opleiding archeologie zou komen, had het mis. Tien jaar geleden waren er echter alleen nog maar academisch geschoolde archeologen. “Het was niet geschikt voor het hbo”, vertelt Pim, die bij de oprichting van Archeologie bij de particuliere tak van Saxion, Saxion Next, betrokken was. 

Rijdende trein

En nu? Pim lacht: “Nu staat de maatschappij te springen om studenten van ons, maar een deel van de studenten wil doorstromen naar de universiteit om ook nog een master te halen. Wat bleek tien jaar geleden: er was een ander type werknemer nodig die meer praktisch geschoold was dan de mensen die van de universiteit kwamen. De toenmalige directeur van Saxion Next kwam aan de praat met iemand van een bouwbedrijf en zo werd René gevraagd mee te denken bij het uitdenken en opzetten van de opleiding.” René: “De trein begon met rijden, maar er moest ook nog een machinist komen: iemand die inhoudelijk ook goed onderlegd was. En toen kwam Pim vanuit het bedrijfsleven in beeld.” Pim: “Ik werd meteen getrakteerd op een accreditatie, ofwel de toets voor een nieuwe opleiding. Maar het lukte. Ik weet nog dat ik de thuis op de bank, herstellende van een knieoperatie, mijn eerste les voorbereidde. En tijdens de eerste les was halverwege al door alles heen. Ik moest ook wat leren.” Ronald kwam er in 2015 bij omdat hij “goed met de studiepuntenverdeling en werklast kon puzzelen”.

Tropenjaren

Het eerste jaar kwamen er elf studenten op de nieuwe hbo-opleiding Archeologie af. Het tweede jaar twee keer zoveel. Ronald: “De instroom bleef maar toenemen. De tropenjaren waren dat. Nu zitten we gemiddeld op 110 nieuwe studenten per jaar. Bijzonder is dat bij ons bijna alle studenten zich echt op Archeologie georiënteerd bezoeken op een open dag.” Het team van medewerkers is inmiddels gegroeid naar vijftien.

De toename van studenten was natuurlijk niet de enige verandering in de geschiedenis van de opleiding. De opleiding verhuisde in 2011 van de particuliere tak van de hogeschool naar de bekostigde tak. En ook fysiek waren er verhuizingen. Eerst naar de academie Ruimtelijke Ontwikkeling en Bouw (ROB) in de Landbouwschool in Deventer. Daarna werd er samengewoond in de nieuwe D-vleugel van Saxion in Deventer. Tegenwoordig heet de academie Business, Building en Technology (BBT).

Stamopleiding

Niet alles ging van een leien dakje, zoals dat wel vaker bij veranderingen gaat. Maar een grote dreiging voor de opleiding Archeologie kwam via een landelijke wijziging. Ronald: “Archeologie dreigde een diversificatie van een stamopleiding te worden toen er techniekdomeinen werden ingesteld. Het is gelukkig een zelfstandige stamopleiding gebleven. Het gevaar was als dit niet was gelukt dat doorstroom naar de universiteit moeilijker zou zijn.”

Hardcore technologie

Archeologie is, voor sommigen misschien verbazingwekkend, een technologieopleiding. Ronald: “Je kunt archeologie ook zien als een soort forensisch onderzoek. Op basis van bewijs dat we tegenkomen gaan we het interpreteren. Daarnaast gebruiken we hardcore computertechnologie. We trekken veel romantici naar de opleiding, maar deze Indiana Jones-types moeten dan vaak wel even slikken. Maar dat is wel de realiteit en de toekomst voor archeologie, wat zoveel meer dan alleen opgravingen is.” “Wel jammer is dat hierdoor een technische mbo-student niet zo snel aan Archeologie als vervolgopleiding denkt”, vult René aan. “Maar daar werken we nu aan voor de toekomst”, weet Ronald.

Daarnaast dromen ze bij Archeologie van verschillende uitstroomopleidingen die met geschiedenis te maken hebben, en is er een associate degree Restauratietechniek in de maak.” En zelfs daar stopt het niet. “We denken ook aan archeologie gespecialiseerd op de Tweede Wereldoorlog. En er komen vast weer nieuwe technologieën die we ook meenemen in de ontwikkeling van de student als professional.”