Iris Heerlien en Tatiana Goering - fotografie Thomas Busschers
Onderzoek

Hoe ambient intelligence ons gaat helpen om sportaccommodaties veilig te houden: Iris en Tatiana over Sportkeur 2.0

Anne Hurenkamp
Anne Hurenkamp Leestijd Minuten

Vorig jaar bezweek één van de tribunes van het Nijmeegse Goffert-stadion onder het gewicht van honderden springende supporters. Er raakten geen mensen ernstig gewond, maar het incident liet zien hoe belangrijk het onderhoud van dit soort accommodaties is. Tatiana Goering en Iris Heerlien van het Saxion-lectoraat Ambient Intelligence vertellen over het project Sportkeur 2.0, waarbij geavanceerde software een steeds grotere rol kan spelen in risicobeheer van sportaccommodaties.

Natuurlijk storten voetbaltribunes niet aan de lopende band in, maar in sportaccommodaties -klein en groot- kan van alles misgaan. Van versleten trampolines tot verouderde installaties. En van een loszittend wandrek tot een instabiele lichtmasten. Voor het Sportkeur 2.0-project doet Saxion met een aantal samenwerkingspartners onderzoek naar het verbeteren en uitbreiden van de risicomanagementsoftware van het Hengelose bedrijf Go2Sure. De software ondersteunt onder andere de risico-gestuurde inspecties van accommodaties. Met een ZonMW-subsidie voor tweejarig onderzoek krijgt het bedrijf in risicomanagement een impuls om haar software verder te innoveren.

Van 2D naar 3D

Het Saxion-lectoraat Ambient Intelligence is één van de projectpartners. De afgelopen twee jaar werkten projectleider Tatiana Goering en onderzoeker Iris Heerlien met een team van negen collega’s en dertien studenten aan het project. Inmiddels naderen ze de eindstreep. Wat houdt Sportkeur 2.0 in en wat heeft Saxion met haar projectpartners bereikt?

“Twee jaar geleden ontstond vanuit Go2Sure de vraag om de bestaande software uit te breiden,” vertelt Tatiana. “Inspecteurs maken tijdens hun controlerondes door gemeentelijke accommodaties gebruik van een 1.0-versie van de Sportkeur-software. Die stelt hen in staat om, lopend door de gebouwen, de veiligheidsrisico’s en het beoogde onderhoud in kaart te brengen. Ze doen dat met een app op hun telefoon of tablet, met kaarten in 2D. Het Sportkeur 2.0-project is erop gericht om die software uit te breiden. Niet alleen naar 3D-modellen, maar ook van gemeentelijke accommodaties naar sportaccommodaties, zoals stadions.”

LEGO-blokjes

De vraag sloot goed aan bij de activiteiten van het lectoraat Ambient Intelligence, legt Iris uit. “We houden ons op de eerste plaats bezig met het verzamelen van data, bijvoorbeeld met sensortechnologie. Ook kijken we wat we met data kunnen. Denk daarbij aan machine learning. Een derde tak is gericht op design: hoe communiceer je vervolgens met de buitenwereld.” Met name die laatste twee invalshoeken waren van belang bij Sportkeur 2.0, vertelt ze: “Hoe ontwerp je bijvoorbeeld een applicatie die mensen zo goed mogelijk ondersteunt bij hun inspecties en inzicht geeft in de gevonden risico’s? Daar komen taken uit voort en daar zit vervolgens weer een budget achter om het risico te beheersen. De vraag is hoe je al die aspecten softwarematig integreert. Dat levert niet één applicatie, maar een applicatie-stack op. Verschillende applicaties die onderling samenwerken. Als LEGO-blokjes waarmee je het ideale ontwerp bouwt.”

De vraag is hoe je al die aspecten softwarematig integreert. Dat levert niet één applicatie, maar een applicatie-stack op. Verschillende applicaties die onderling samenwerken. Als LEGO-blokjes waarmee je het ideale ontwerp bouwt.

Iris Heerlien - fotografie Thomas Busschers
Onderzoeker Iris Heerlien van het Saxion-lectoraat Ambient Intelligence over het Sportkeur 2.0-project

Inspectie koppelen aan inspectierondes

Op welke aspecten kon de bestaande software vooral verbeterd worden? Iris: “Toen ik bij het project betrokken raakte, speelde het ontwerp van een customer journey-map. In verschillende focusgroepen, waarbij we intensief spraken met inspecteurs, is het gebruik in kaart gebracht. Hoe werken ze? Welke stappen doorlopen ze daarbij? Daar komen kansen tot verbetering uit. Een van die aspecten was het inzichtelijk maken van het risico in sportaccommodaties. Juist dat risicoaspect kan goed gekoppeld worden aan de inspectierondes. Sportaccommodaties moeten hun reparaties zo plannen dat het risico zo laag mogelijk blijft binnen de beperkingen van een budget. Dit werkt ook de andere kant op: hoeveel budget is er nodig om het risico op een bepaald niveau te houden? Door dit inzichtelijk te maken en te houden, kan hierop gestuurd worden.”

Tweede verdieping in beeld zetten

In totaal richt het Sportkeur 2.0-onderzoek zich op verschillende aspecten, vertelt Tatiana. De gebruikerskant is er één van. Net als de transitie van 2D naar 3D in de applicatie. “Die stelt inspecteurs in staat om relevante elementen of structuren te verbergen of te tonen. Bijvoorbeeld door alleen de tweede verdieping van een gebouw in beeld te zetten. Het is ook mogelijk, als daar behoefte aan is, om straks bijvoorbeeld alleen het leidingwerk of de deuren te zien. Mooi werk, dat door onze studenten is gedaan!” Daarnaast zijn er de user stories, die een onderdeel van het onderzoek vormden.

Nuttige conclusies

Voor welke andere gebruikersgroepen kan de app een rol vervullen? “We deden onderzoek of de software ook ouders kan begeleiden in hun keuze voor de juiste sport en sportaccommodatie voor hun kind. Daaruit bleek dat deze doelgroep vooral gericht is op de vragen: vind mijn kind de sport leuk, passen de trainingen in de agenda en is er een prettige trainer? We zagen dat risico’s van sportaccommodaties niet meespelen in hun keuzegedrag. Ouders gaan ervan uit dat accommodaties volgens de regels worden onderhouden en daarmee veilig zijn. Daarom leverde deze studie geen verbreding van de app op. Er was geen behoefte aan. Ook dat zijn nuttige conclusies voor het bedrijf.”

In de app willen we er naartoe dat inspecteurs tijdens het rijden, fietsen of lopen van de route een video kunnen maken, die omgezet wordt naar een gesegmenteerd beeld. Kleuren geven de risico’s en afwijkingen in zo’n parcours aan. Bijvoorbeeld een boom, een gebouw of een auto. Met video-analyse worden ze automatisch gemarkeerd.

Tatiana Goering portret.jpg
Tatiana Goering van het Saxion-lectoraat Ambient Intelligence over het Sportkeur 2.0-project

Risico’s bij wielerparcoursen in beeld

Tenslotte kent het onderzoek een vierde deelproject. Dat werd opgepakt met de Koninklijke Nederlandse Wielerunie. Zo wordt de software geschikt gemaakt om voorinspecties uit te voeren van wielerparcoursen. Bevatten die risico’s? Bijvoorbeeld door gevaarlijke objecten op de weg, die vooraf gemarkeerd moeten worden? Zijn er gevaarlijke bochten die om een afzetting vragen? “In de app willen we er naartoe dat inspecteurs tijdens het rijden, fietsen of lopen van de route een video kunnen maken, die omgezet wordt naar een gesegmenteerd beeld. Kleuren geven de risico’s en afwijkingen in zo’n parcours aan. Bijvoorbeeld een boom, een gebouw of een auto. Met video-analyse worden ze automatisch gemarkeerd. Daarnaast worden de beelden van de video zelf, gesegmenteerde beelden én de routekaart naast elkaar getoond in de app. Een volgende stap is het integreren van bestaande risicomodellen in de app, zodat de risico's ook direct worden getoond.”

Toegang tot de nieuwste technieken

Raoul Willemsen van Go2Sure noemt de samenwerking met Saxion en in het Sportkeur 2.0-project waardevol: “Door de samenwerking met Saxion hebben we toegang tot de nieuwste technieken, mogelijkheden en inzichten vanuit de IT. Voor de studenten hebben we uitdagende projecten. Vaak bij toonaangevende klanten, zoals stadions, wielerconcoursen, grote bouwprojecten of bij de Brandweer. Studenten hebben een frisse kijk op de wereld en met hun jonge enthousiasme passen ze goed bij de innovatiecultuur van Go2Sure. Deze studenten vertegenwoordigen de generatie die straks onze software zal gaan gebruiken. Hun kijk op de wereld is daarom belangrijk voor ons. Bij Go2Sure beschikken we over een team met ervaren programmeurs en consultants. Zij weten al jaren hoe ze de Saxion-studenten het beste kunnen ondersteunen. Daardoor is de samenwerking soepel, met veel resultaat.”

Door de samenwerking met Saxion hebben we toegang tot de nieuwste technieken, mogelijkheden en inzichten vanuit de IT. Studenten hebben een frisse kijk op de wereld en met hun jonge enthousiasme passen ze goed bij de innovatiecultuur van Go2Sure.

Raoul Willemsen pasfoto.jpg
Raoul Willemsen, algemeen directeur Go2Sure over de samenwerking met Saxion

Verschillende invalshoeken

Dat beaamt ook Tatiana: “De samenwerking met Go2Sure is vanuit ons lectoraat ontzettend fijn verlopen. Het project heeft ook mijn eigen blik verbreed. Zelf zit ik vaak op de data-analyse, maar juist de user stories en het interactie-aspect waarmee we bezig zijn geweest, vond ik erg interessant. Binnen dit project komen twee van de onderzoekslijnen van het lectoraat ambient intelligence (data science en augmented interaction) ook mooi bij elkaar, vindt ze. Iris: “Je probeert de app voor de gebruiker logisch te maken en dat vraagt om een duidelijke interface. Die samenwerking tussen datascience en human media interaction is een ontzettend interessante. Het doet je als onderzoeksteam nog eens beseffen dat je verschillende invalshoeken nodig hebt om een goed resultaat te krijgen."

Fotografie Iris, Tatiana en het kernteam: Thomas Busschers

Team Sportkeur 2.0-min.jpg

Over Sportkeur 2.0

Het tweejarig project is mogelijk gemaakt dankzij een financiering van ZonMW. 

Projectpartners: Go2Sure, Universiteit Twente, Gemeente Enschede, Gemeente Apeldoorn, Opfico en het Saxion-lectoraat Ambient Intelligence.

Vanuit Saxion zijn de volgende medewerkers en studenten betrokken: Wouter Teeuw, Tatiana Goering, Danny Plass-Oude Bos, Alejandro Moreno, Roonak Babakhani, Matthijs van Veen, Prachi Bagave, Danique Hofstee en Iris Heerlien. Andrei Terus, Niek Tempert, Andrii Rozin en Mechiel van der Hoeven Alparslan Selvi, Serkan Demirhan, Fatih Kartal, Fatih Likoglu, Lars van den, Broek, Gianni Valenzuela Flores, Christian Angel, Ilyas Issatayev, Sofia Bregeda.

Anne Hurenkamp

Anne Hurenkamp

Anne Hurenkamp is redacteur bij de Dienst Marketing en Communicatie van Saxion. Schrijven maakt haar gelukkig. Vooral als het om een persoonlijk portret of over onderzoek gaat. Als lezer, luisteraar, schrijver en podcaster gaat Anne ook graag op zoek naar mooie verhalen uit de geschiedenis van de popmuziek. In haar vrije tijd is ze bovendien boekenliefhebber en Beatlesblogger.

Gerelateerde artikelen

Onderzoek

‘Leuk zo’n intelligent systeem, maar hoe zorg je ervoor dat gebruikers er goed mee omgaan?'

16 januari 2024
Onderzoek

Jeroen Linssen wil mens én technologie slimmer maken

03 oktober 2023
Jouw toekomst podotherapie.jpg Organisatie

Groen licht voor onderzoeken