Resultaten van ons onderzoek

Het werkveld vraagt om goed opgeleide professionals met een stevige kennisbasis en beroepsspecifieke en generieke vaardigheden. Professionals die zelfbewust en zelfsturend zijn en zich voortdurend verder ontwikkelen. Om de economische, ecologische, geopolitieke, maatschappelijke en technologische veranderingen bij te kunnen houden zijn leersystemen nodig waarin lerenden hun hele leven lang hun kennis en vaardigheden kunnen blijven ontwikkelen. 

In het door Comenius gefinancierde TALENTS-project begeleiden en onderzoeken we opleidingen bij het realiseren van leeromgevingen rondom authentieke vraagstukken, waarin de ontwikkeling van studenten, professionals en docenten centraal staat. Belangrijke thema’s daarbij zijn: interdisciplinair leren, gelijkwaardige partnerschappen tussen onderwijs en werkveld; authentieke vraagstukken; zelfsturing en zelfregulatie van het leerproces, learning communities en coaching en begeleiding door docenten.

Gebaseerd op literatuur, ontwerpervaringen en onderzoeksresultaten ontwikkelen we ontwerpprincipes en tools die bij het ontwerpen en uitvoeren van authentieke leeromgevingen helpend zijn.

Lees meer

Binnen Saxion is er een nieuw model voor (studieloopbaan)begeleiding van studenten geïntroduceerd: studiecoaching in thuisgroepen. Studenten komen vanaf de start van de studie in een vaste thuisgroep terecht; een kleine groep studenten die tijdens de studie met en van elkaar leert onder begeleiding van een studiecoach. Doelen van studiecoaching in thuisgroepen is het stimuleren van binding en het ondersteunen van de persoonlijke, professionele ontwikkeling van studenten. Het lectoraat Innovatief en Effectief Onderwijs doet onderzoek naar het organiseren van thuisgroepen, maar vooral ook naar de werkzame principes van de begeleiding binnen deze groepen.

Doel van dit project is inzicht te krijgen in de professionele identiteit van technische (hbo) docenten binnen de context van onderwijsvernieuwing. We willen met dit onderzoeksproject meer zicht krijgen op wat docenten beweegt, wat ze ervaren als het gaat om de vernieuwing van onderwijs, tegen welke uitdagingen ze aanlopen én hoe dit in hun eigen opleidingsteam wordt besproken. 

Samen met de docenten en teamleiders wordt er gekeken naar de mogelijkheden om een goede werk -en ontwikkelsituatie te creëren, die passen bij de veranderingen die er plaatsvinden. In het project gaan we aan de slag met concrete acties, gericht op de nieuwe coachende rol, de professionele identiteit van docenten en de ondersteuning vanuit teamleiders. Het bovenliggende doel van dit project is om de kwaliteit van het technisch hoger onderwijs te waarborgen én om docenten te behouden voor deze sector.

Bij het oplossen van veel maatschappelijke vraagstukken is het van belang om grenzen te overschrijden om tot innovatieve oplossingen te komen, bijvoorbeeld door expertise vanuit verschillende disciplines samen te brengen. Daarom is het belangrijk dat studenten leren multi- of interdisciplinair te werken. Uit onderzoek blijkt dat interdisciplinair werken niet vanzelf gaat en dat zowel studenten als docenten handvatten nodig hebben om dit te leren. In dit onderzoek inventariseren we welke werkwijzen en tools er al ingezet worden in het werkveld en in het onderwijs, en onderzoeken we welke werkwijzen of tools effectief zijn voor het uitlokken van interdisciplinair samenwerken en interdisciplinair samen leren. Draagt een tool er bijvoorbeeld aan bij dat studenten van perspectief wisselen en/of vanuit een ander perspectief naar een vraagstuk gaan kijken? Op basis van deze inventarisatie en analyse willen we docenten werkwijzen/handreikingen/tools bieden die ze kunnen inzetten bij hun interdisciplinaire onderwijs. 

Studenten die masteronderwijs volgen op Saxion willen steeds vaker invloed hebben op het eigen leerproces en de inhoud van de opleiding. Deze wens voor flexibel onderwijs sluit ook aan bij landelijke ontwikkelingen. Naast deze flexibiliseringsbehoeften hebben studenten ook de wens voor leren binnen een leergemeenschap. Binnen dit Comeniusproject staat het ontwikkelen van flexibel(er) onderwijs centraal, waarbij ook rekening wordt gehouden met het leergemeenschapsgevoel. Binnen dit onderzoek starten we vanuit een inventarisatie van de flexibiliseringsbehoeften van studenten om op basis daarvan een vertaalslag te maken naar het onderwijs. Vanuit een ontwerpgerichte onderzoeksaanpak werken we aan de (door)ontwikkeling van vijf masteropleidingen. De inzichten in de flexibiliseringsbehoeften vertalen we door naar aanpassingen op moduleniveau, waarbij we de aanpassingen ook evalueren. Het project resulteert in ontwerprichtlijnen en een toolbox om de ontwikkeling van flexibel onderwijs te ondersteunen.

Lees meer!

Cents-Boonstra, M., Van Duivenboden, A. I., Mardjan, N., Verdegaal, A. L. (2025, 24 februari). Purpose-driven learning in het hoger onderwijs. Nivoz. Geraadpleegd op 13 maart 2025, van https://nivoz.nl/nl/purpose-driven-learning-in-het-hoger-onderwijs

Cents-Boonstra, M., Coppoolse, R., Vanlommel, K., & Visscher-Voerman, I. (2024). Leiderschapsdimensies in onderwijsinnovaties: Het doorgeven en behouden van veranderenergie. Tijdschrift voor Hoger onderwijs, 42, 1-16. https://doi.org/10.59532/tvho.v42i18942

Doosje, I. & Coppoolse, R. (Hosts). (2024, 29 mei). Leaning history onderzoek als smeerolie in onderwijsinnovatie (Nr. 20) [Podcastaflevering]. In Kortsluiting. https://open.spotify.com/episode/6LhcggqmWTtAKEU50whpWr?si=4b287585632b4256&nd=1&dlsi=866cc7ef0e85428c

Eshuis, E.H., 't Mannetje, J. E. M. M., Poortman, C. L. & Voncken, E. (2024). Werk maken van talentontwikkeling: De doorwerking van excellentie- en honourstrajecten in mbo, hbo en wo op loopbaankeuzes, loopbaanontwikkeling en het functioneren van alumni. Eindrapport. http://www.nro.nl/werk-maken-van-talentontwikkeling

Huizinga, T., Lolkema, L., Lohuis, A., & van Harsel, M. (2024). Modulair studeren in hoger onderwijs. Onderwijskennis.nl (NRO). Geraadpleegd op 12 december 2024 https://www.onderwijskennis.nl/node/5928

Mittendorff, K. (2024). Stimuleren van studentsucces: de student echt centraal?! Lectorale rede, uitgesproken op 20 juni 2024. Enschede: Saxion hogescholen. https://www.saxion.nl/binaries/content/assets/nieuws/2024/lectorale-rede-apo-kariene-mittendorff_digitaal_2-7-2024.pdf

Mittendorff, K.M., & Meer, F.R.L. van der (2024). Studiecoaching in thuisgroepen. Evaluatie van een nieuw model voor studieloopbaanbegeleiding. Onderzoek van Onderwijs, 53(2), 8-13. https://www.tijdschriftovo.nl/art/50-8074_Studiecoaching-in-thuisgroepen

Visscher-Voerman, I., Van der Zee, S., Corporaal, S., Dijkstra, K., & Hendriks, M. (2024). Leren, werken én ontwikkelen in learning communities. Praktijkvoorbeelden en handvatten voor het inrichten van learning communities [Praktijkpublicatie]. Hogeschool Saxion en TechYourFuture. https://www.techyourfuture.nl/producten/publicatie-leren-werken-en-innoveren-in-learning-communities/

Baas, M., Schuwer, R., Van den Berg, E., Huizinga, T., Van der Rijst, R., & Admiraal, W. (2023). The role of brokers in cultivating an inter-institutional community around open educational resources in higher education. Higher Education, 85, 999 – 1019. DOI: https://doi.org/10.1007/s10734-022-00876-y

Baas, M., Schuwer, R., Van den Berg, E., Huizinga, T., Van der Rijst, R., & Admiraal, W. (2023). What’s in it for me? A mixed-methods study on teachers’ value creation in an inter-institutional community on open educational resources in higher education. Education and Information Technologies, 28, 6049–6074. DOI: https://doi.org/10.1007/s10639-022-11424-7

Huizinga, T. (2023). Wetenschappelijke reflectie flexibilisering. Verkregen via https://www.onderwijskennis.nl/sites/onderwijskennis/files/media-files/Solution%20Rooms%202023%20-%20Flexibilisering_0.pdf

Kuhlmann, S., Visscher, K., & Visscher-Voerman, I. (2023). Transdisziplinäre Lehre als Change Agent der Hochschulen im Anthropozän: Anregungen für die Praxis/Erfahrungsberichte. Forschung, 1+2, 3-8.

't Mannetje, J. E. M. M. (2023). Let them flourish: enhancing higher education students’ well-being. [doctoral dissertation. University of Groningen]. University of Groningen. https://doi.org/10.33612/diss.569997153

Mittendorff, K., Daggenvoorde-Baarslag, H., Van der Heijden, K. & Eshuis, E. (2023). Zinvol reflecteren, maar hoe dan?! Enschede: TechYourFuture. https://www.techyourfuture.nl/wp-content/uploads/2024/01/401-0079-Publicatie-zinvol-reflecteren-1.pdf

Mittendorff, K., Daggenvoorde-Baarslag, H., Van der Heijden, K. & Eshuis, E. (2023). Toolkit reflectie. Enschede: TechYourFuture. https://www.techyourfuture.nl/producten/toolkit-reflectie/

Mittendorff, K., Daggenvoorde-Baarslag, H., Van der Heijden, K. & Eshuis, E. (2023). Kennisclip reflectie. Enschede: TechYourFuture. https://www.youtube.com/watch?v=RCS4cpIFIkk

Mittendorff, K., & Pullen, A. (2023). Reflectie binnen technische hbo-opleidingen: ervaringen en behoeften van studenten en docenten. Tijdschrift Voor Hoger Onderwijs, 41(4). https://tvho.nl/article/view/18317

Stevens, T. M., Day, I. N. Z., Den Brok, P. J., Prins, F. J., Assen, H. J. H. E., Ter Beek, M., Bombaerts, G., Coppoolse, R., Creemers, P. H. M., Engbers, R., Hulsen, M., Kamp, R. J. A., Koksma, J. J., Mittendorff, K., Riezebos, J., Van der Rijst, R. M., Van de Wiel, M. W. J., & Vermunt, J. D. (2023). Teacher professional learning and development in the context of educational innovations in higher education: A typology of practices. Higher Education Research and Development. https://doi.org/10.1080/07294360.2023.2246412

Verdegaal, S., Den Hertog, J., & Visscher-Voerman, I. (2023). Equal partnership between engineering education and industry -  needs analysis. Proceedings of the 51st annual conference of the European society for Engineering Education, 11-14 sept, Dublin, pp. 1425-1434. https://doi.org/10.21427/7CG6-KY36

Visscher-Voerman, I., & Harmelen, E. Van (2023). Casus 8 Het Smart Solutions Semester: De adaptieve docent als spil in de ontwikkeling van adaptieve expertise. Onderzoek van Onderwijs, 52(3), 26-28.

Visscher-Voerman, I., Velthuis, C., Harmelen, E. Van (2023). Thematisch onderwijs binnen de lerarenopleiding: de oplossing voor de verkorte deeltijd? Velon, Tijdschrift voor Lerarenopleiders, 44(3), 1-18.

Baas, M., Van der Rijst, R., Huizinga, T., Van den Berg, E., & Admiraal, W. (2022). Would you use them? A qualitative study on teachers' assessments of open educational resources in higher education. The Internet and Higher Education, 54, 100857,. https://doi.org/10.1016/j.iheduc.2022.100857

Huizinga, T., De Vries, S., De Vos, M., Te Lintelo, L., Stuijver, S. (2022). Flexibilisering in het hoger onderwijs: studentbehoeften. Versnellingsplan Onderwijsinnovatie met ICT.

Huizinga, T., Lohuis, A., Zwerver-Bergman, J., & Van der Meer, R. (2022). Student and teacher perceptions of community of inquiry in hybrid virtual classrooms. Heliyon, 8(12), e12549. DOI: https://doi.org/10.1016/j.heliyon.2022.e12549

’t Mannetje, J., Huizinga, T., & Van der Meer, R. (2022). Doelgericht NPO-gelden inzetten - Waar willen studenten dat we ze aan besteden? Th@MA Hoger Onderwijs, 2022(5), 44-49.

Collou, L., Aydin, C., Cents, M., Corporaal, S., Kornet, A., Peters, Sj., Rust, I., Visschedijk, S., Visscher-Voerman, I., & Woudt-Mittendorff, K. (2021). Omarm onzekerheid: Technici van de toekomst: onvoorstelbaar adaptief in een onvoorspelbare wereld. Enschede: TechYourFuture.

Huizinga, T. (2021). De potentie van authentieke vraagstukken bij het opleiden voor een veranderende arbeidsmarkt. NRO Symposium Hoger Onderwijs – 15-01-2021. https://www.onderwijskennis.nl/sites/onderwijskennis/files/media-files/Thema%204%20-%20Tjark%20Huizinga.pdf

Huizinga, T., & Van Harmelen, E. (2021). Een sprintaanpak voor het ontwikkelen van modulen: Ervaringen van docentontwerpers in het Hoger Onderwijs. Onderzoek van Onderzoek, 50(2), 10-16

Lohuis, A., Huizinga, T., ’t Mannetje, J., & Visscher-Voerman, I. (2021). De implementatie van het didactisch concept Flipped Classroom in het deeltijdonderwijs in het hbo: Een exploratieve casestudy. Tijdschrift Voor Hoger Onderwijs, 39(1), 5–18. https://doi.org/10.59532/tvho.v39i1.13375

't Mannetje, J. E. M. M., Heijne-Penninga, M., Mastenbroek, N., Wolfensberger, M. V. C., & Jaarsma, A. D. C. (2021). Personal resources conducive to educational success: high achieving students’ perspectives. Journal of the European Honors Council, 5(1).

Van der Meer, R., Van Oijen, J., Venema, A. & Oosterwijk, R. (2021). Sociale binding in online en blended leergemeenschappen. Utrecht: Versnellingsplan Onderwijsinnovatie met ICT.

Velthuis, C., & van Otten, L. (2020). Werkzame principes van de uitgangspunten van het Saxion Onderwijsmodel (SOM) Een analyse van 16 casussen. Hogeschool Saxion. https://saxion.sharepoint.com/sites/o365-kpf-000001/Gedeelde%20%20documenten/Werkzame%20principes%20vd%20uitgangspunten%20vh%20Saxion%20Onderwijsmodel.pdf

Visscher-Voerman, J.l.A. (2018). Perspectieven op curriculuminnovatie in het hoger onderwijs. Lectorale rede. Deventer: Hogeschool Saxion.