Hoe vorm je een professionele leergemeenschap?

De leergang community vorming gaat over de ontwikkeling van persoonlijk leiderschap en versterkt de effectiviteit van een collectief. Er wordt geleerd op twee sporen: individueel-persoonlijk en collectief-inhoudelijk. Tegelijkertijd versterkt variëteit binnen dat collectief op verschillende dimensies (denk aan functie, opleiding, leeftijd, geslacht, achtergrond e.d.) het collectief leervermogen.

Een gezamenlijk (geformuleerde) betekenisvolle opgave stimuleert samenwerking: er wordt een doel gesteld met een beoogd resultaat. Samenwerking leidt tot ‘onderling gedoe’, dat kort-cyclisch wordt geadresseerd in collectieve kritische reflectie. 

Een parallel persoonlijk leerspoor doet recht aan de ontwikkeling van de persoon. Door een veilige atmosfeer in de groep is het mogelijk om zowel persoonlijke issues te delen als elkaar te confronteren met effecten van gedrag. Daardoor ontstaat ruimte voor betekenisvol leren.

model bij community vorming.png

De gezamenlijke opgave en een ambitieus beoogd resultaat zet een zekere spanning op de samenwerking. De duur van een traject wordt om die reden beperkt (maar kan herhaald worden). Het collectief van deelnemers begeeft zich voor de duur van de leergang in zo’n spanningsboog. Geleerd wordt deze op te zetten, er spanning op te houden en veilig te landen. De leergang kent een aantal essentiële elementen: 

  • een helder begin en een vastgesteld eindpunt. Daarover maakt de groep afspraken; 
  • vorming, confrontatie, spanningsopbouw in een eerste climactische episode;
  •  stabilisering, energie en voorbereiding op veilige landing in een anti-climactische episode; 
  • de spanningsboog is tweeledig: een collectief resultaatspoor en een individueel ontwikkelspoor; 
  • de landing, die een gevoel van vreugde of bevrediging kan geven aan het collectief. 

De Saxion OnderwijsInnovatie Hub heeft met een NRO Comenius Leadership Fellow-beurs de werkingsmechanismen van community-vorming uitgewerkt in een model. Dit zogenaamde EYE-model is vervolgens theoretisch gefundeerd.

Het model vormt nu de basis voor de leergang ‘community-leren’, die in de Saxion Academy wordt aangeboden om effectieve samenwerking en lerende teams in het hoger onderwijs te versterken. De leergang geeft professionals de gelegenheid om zich te committeren aan een inspirerende groep waarvan de leden elkaar stimuleren tot lerend creëren. 

De Saxion OnderwijsInnovatie Hub heeft met een NRO Comenius Leadership Fellow-beurs de werkingsmechanismen van community-vorming uitgewerkt in een model. Dit zogenaamde EYE-model is vervolgens theoretisch gefundeerd.

Het model vormt nu de basis voor de leergang ‘community-leren’, die in de Saxion Academy wordt aangeboden om effectieve samenwerking en lerende teams in het hoger onderwijs te versterken. De leergang geeft professionals de gelegenheid om zich te committeren aan een inspirerende groep waarvan de leden elkaar stimuleren tot lerend creëren. 

De leergang is geschikt voor gedreven professionals van onder meer functionele teams of projectteams die willen creëren en leren in een collectief van gelijkgestemden. 

De ontwikkelde leergang ‘Community-leren’ heeft na drie pilot-uitvoeringen Saxion-brede aandacht gekregen van docenten, onderwijskundigen en managers die community-leren in hun opleidingen willen integreren. 

De leergang is bewezen effectief voor collectieven van docenten, onderwijskundig leiders en managers. Maar ook buiten het onderwijs is de leergang geschikt voor de ontwikkeling van persoonlijk leiderschap, waarin lerend samenwerken & samen leren belangrijk gevonden wordt. 

Het is direct toepasbaar in de praktijk. Ik vond het heel waardevol om de leergang met mijn collega managers samen te doen, om hen beter te leren kennen en door de opgebouwde band ook te weten dat ik bij ze terecht kan en waarvoor. Ik raad de leergang aan voor iedere medewerker. Het verrijkt je! Katinkan Keijzer, HR manager 

 

Contactpersonen

Saxion OnderwijsInnovatie Hub, onderwijsinnovatiehub@saxion.nl

* Dit is een van de experimenten en initiatieven waar vanuit de OnderwijsInnovatie Hub aan gewerkt is en voor een deel nog aan gewerkt wordt.