Master Musculoskeletaal - een ander leven na de master

Hogescholen constateren een groeiende instroom bij hun masteropleidingen voor fysiotherapie. Het gaat vaak om jonge fysiotherapeuten, die nog niet zo lang in het vak zitten. Een van hen is Jelle Heisen. Hij koos vier jaar na zijn bachelor voor de master Manuele therapie aan de Hogeschool Utrecht. Tijdens de masterstudie startte hij een eigen fysiotherapiepraktijk voor sport en orthopedie, die inmiddels drie vestigingen telt. Jelle zette daarnaast de stichting Elleboogkliniek op en is eigenaar van de Movement Academy, een onlineplatform dat samenvattingen van wetenschappelijk artikelen deelt met de 1.200 aangesloten leden en scholing voor fysiotherapeuten verzorgt.

,,De master heeft me geleerd om kritisch naar wetenschappelijke onderzoeken te kijken en die te vertalen naar de praktijk”, zegt Jelle. ,,Onderzoeksresultaten zijn niet altijd bruikbaar vanwege de afwijkende populatie van mijn praktijk. Zo is het herstelvermogen van recreatieve sporters bijvoorbeeld niet te vergelijken met dat van topsporters.” Jelle denkt dat een master zich onderscheidt van collega-fysiotherapeuten. ,,Het verschil zit ‘m niet alleen in wat je doet aan de bank bij de patiënt. Het gaat er ook om hoe je communiceert met specialisten, huisartsen en collega’s. Hoe kun je daarnaast een bijdrage leveren aan het vak? Dat vind ik belangrijk.”

Sterkere gesprekspartner

Ook voor Diedeke van Wijk was de master Fysiotherapie in de Geriatrie aan de SOMT University of Physiotherapy in Amersfoort het opstapje naar een eigen gespecialiseerde praktijk. ,,Ik merkte dat ik veel affiniteit had met ouderen en aanliep tegen allerlei vragen. Waar moet je bij deze groep rekening mee houden? Moet je extra voorzichtig zijn of niet? Je hebt te maken met meer complexiteit dan bij reguliere patiënten. Als je voor rugklachten behandelt, zal je bijvoorbeeld ook rekening moeten houden met dementie, osteoporose of belasting bij mantelzorgtaken.”

De master heeft Diedeke naar eigen zeggen ‘klaargestoomd’ voor een eigen praktijk in ouderenzorg. Daar werken nu in totaal vijf fysiotherapeuten en een ergotherapeut. ,,Ik ben een sterkere gesprekspartner geworden voor collega’s, artsen en gemeenten. Ik heb de kennis en de tools, ik weet me daarmee goed te profileren. Wat ik in drie jaar over geriatrie heb geleerd, zou ik anders in 20 jaar werk hebben ervaren.” De toegevoegde waarde van de master staat voor Diedeke als een paal boven water. ,,Het is een gemis als je dit laat liggen, vind ik. Je kunt het vergelijken met een bakker. Wil je de rest van je leven elke dag alleen maar brood bakken? Of wil je ook leren hoe je gebakjes maakt?”

Veranderende zorgmarkt

Tom Kruis merkt dat zijn rol binnen de praktijk door zijn masterdiploma is veranderd. ,,Patiënten met een complexe zorgvraag gingen altijd naar collega’s, nu komen ze ook bij mij terecht. Ik heb er ook meer oog voor gekregen. Als ik een patiënt zie, ben ik me er beter van bewust dat meerdere factoren een rol kunnen spelen bij de klachten. Het gaat niet alleen om die knie of heup, maar ook om iemands thuissituatie en zijn of haar gedachten met betrekking tot de klacht.”

Tom rondde twee masters (manueel en sportfysiotherapeut) af bij Saxion in Enschede, waar hij nu ook parttime docent is. Hij vindt een master noodzakelijk voor zijn toekomst. ,,Ik weet beter hoe ik mezelf staande houd in een veranderende zorgmarkt, omdat ik oog heb gekregen voor andere vormen van financiering bij gemeenten of het bedrijfsleven. Dat is belangrijk in een tijd waarin vergoedingen voor fysiotherapie steeds meer onder druk komen te staan. Je moet als fysiotherapeut innoveren, vind ik. En zo’n master maakt je minder afhankelijk en meer onderscheidend.”

Communicatie

,,De fysiotherapeut maakt iemand niet beter, maar ondersteunt de patiënt bij het herstel”, is de overtuiging van Donna Koot, die onlangs de master fysiotherapie in Rotterdam afrondde. Ze kan die patiënt beter uitleggen wat er aan de hand is, denkt ze. ,,Communicatie is een essentieel onderdeel van de master. Nu ik meer kennis heb over de  fysiologische oorzaken en lichamelijke effecten van bepaalde klachten, kan ik dat overbrengen aan patiënten. Begrip en herkenning helpen bij herstel. Patiënten kunnen dan zelf de regie nemen.”

Het volgen van de master haalde Donna uit de dagelijkse routine van de praktijk in Delft waar ze werkt. Ook dat was waardevol. ,,Ik zag collega’s van andere praktijken en natuurlijk de docenten. We wisselden ervaringen uit en hebben lekker kunnen sparren. Dat vond ik heel prettig. Je komt zo uit je eigen wereld.”

Doorredeneren

Niels de Jong had twee jaar zijn bachelordiploma op zak, toen hij koos voor de master Musculoskeletale Revalidatie aan de Hogeschool Arnhem Nijmegen (HAN). Hij is afgestudeerd als manueel therapeut en haalt dit jaar ook de mastertitel voor sportfysiotherapie. ,,De master geeft me een hoop rust”, zegt hij. ,,Ik ben op de hoogte van de nieuwste inzichten in de wetenschap en weet hoe ik die kritisch moet interpreteren. Eerder vroeg ik me voortdurend af hoe het nu zit en of ik iets gemist had. Nu weet ik hoe ik die kennis kan implementeren in de praktijk.”

Voor Niels is er een leven voor en na de master. ,,Ik pak het nu meer gestructureerd aan, zowel in de diagnostiek als bij interventies. Ik ga dieper op de stof in en analyseer het probleem erachter. Wat ik doe is doorredeneren totdat duidelijk is wat het betekent voor de patiënt.” Een logische vervolgstap is dat Niels onlangs van werkgever is veranderd. Hij heeft de eerstelijnspraktijk ingeruild voor een baan bij een sportmedisch centrum. ,,Hier kan ik mijn specialisme beter kwijt.”

Doorvragen

Ingrid Jansen kwam na de opleiding Oedeemfysiotherapie meer in aanraking met oncologiepatiënten en volgde daarna de master oncologie. Sindsdien is er veel veranderd. Jansen ging uit loondienst om zzp’er te worden. Ze is daarnaast parttimedocent bij Avans+ en geeft lezingen aan andere professionals. ,,Dat zou ik eerder nooit hebben gedaan. Ik heb me als professional verder ontwikkeld dan ik vooraf had gedacht.”

In de eerstelijnspraktijk, waar ze 32 uur werkt, ervaart ze de toegevoegde waarde van de master vooral op twee gebieden: vakinhoudelijke kennis en de communicatie met patiënten. ,,Ik blijf goed op de hoogte van de laatste ontwikkelingen, omdat ik wetenschappelijke onderzoeken beter begrijp en kan vertalen naar de praktijk. Verder weet ik hoe complex het krijgen van kanker is en welke gevolgen dit heeft op meerdere domeinen dan alleen het fysieke.  Ik ben nu beter in staat om bij patiënten door te vragen over andere onderwerpen, zoals een veranderd zelfbeeld of seksualiteit. Dat helpt om de juiste begeleiding te geven of in te schakelen.”

Master Fysiotherapie

Zeven hogescholen in Nederland bieden momenteel een master fysiotherapie aan: Avans+ (Breda), Breederode Hogeschool (Rotterdam), Hogeschool Arnhem Nijmegen, Hogeschool Utrecht, Hogeschool Rotterdam, Saxion (Enschede/Deventer) en SOMT University of Physiotherapy (Amersfoort).