Inspiratiesessie over formatieve toetsing tijdens de APO studiemiddag
Tijdens de studiemiddag op 24 januari bij de APO in Deventer werd het onderwerp formatief toetsen onder de loep genomen. Judith Zwerver-Bergman en Leonie van Vossen gaven in het kader van dit onderwerp een inspiratiesessie over formatief toetsen en een workshop over de Escape Room. Hieronder lees je hoe je als docent formatief toetsen zou kunnen inzetten in je onderwijs.
Misschien ben je al bekend met de term formatieve toetsing, maar hoe en wanneer kun je dat nou het beste inzetten? Door middel van formatieve toetsing kan informatie worden verzameld voor de docent en student over de mate waarin de leerstof beheerst wordt. Op basis van de resultaten op deze toetsen kan worden besloten om het onderwijs aan de groep of de individuele student aan te passen. Daarnaast kan de informatie zorgen voor de juiste feedback voor de student en kan het de betrokkenheid en motivatie van de student in het leerproces vergroten.
Naast bovenstaande functies, geven studenten zelf ook aan graag te willen oefenen met toetsen in de digitale leeromgeving. In een enquête van Saxion onder studenten in 2016 bleek dat studenten digitale oefentesten willen maken en bij de vraag hoe hun ideale Blackboardomgeving eruit ziet, gaf 82,4% van de studenten aan dat zij oefentoetsen willen kunnen maken in de digitale leeromgeving. Uit de ICT&O enquête over de toekomstige digitale leeromgeving, gehouden onder studenten in 2018, wordt de mogelijkheid tot het maken van zelfstudietoetsen onder studenten als het belangrijkste leermateriaal gezien. Dat is zeker een reden om formatieve toetsing in je onderwijs te overwegen.
Hoe kun je nou formatieve toetsing inzetten in jouw onderwijs?
Als je uitgaat van het model van Dylan Wiliam (2018), wil je als docent bij formatieve toetsing 'bewijsstukken' verzamelen van de leerresultaten van je studenten om vervolgens beslissingen te kunnen nemen over de vervolgstappen in het leerproces die een verbetering zijn, of beter onderbouwd zijn, dan de beslissingen die je anders had genomen. Deze bewijsstukken kun je op verschillende manieren en op verschillende momenten verzamelen in je onderwijs.
In de presentatie op de studiedag zijn we uitgegaan van het 'Flipped Classroom' model, waar de student eerst een aantal activiteiten ter voorbereiding doet, vervolgens verdieping krijgt in de bijeenkomst en daarna verwerkingsopdrachten maakt. Formatieve toetsing zou je in alle drie de fasen kunnen inbedden op verschillende manieren, net wat bij jou en de studenten past.
We hebben op de studiedag verschillende voorbeelden laten zien van formatieve toetsing binnen Saxion. Je zou studenten in de voorbereiding of verwerking een oefentoets kunnen laten maken. Deze kun je bijvoorbeeld maken met de Blackboard toets/test. Als docent kun je vervolgens een analyse doen als de toets is gemaakt door de studenten. In het Grade Center kun je een itemanalyse van de toets laten uitvoeren. Hieruit kun je afleiden met welke vragen studenten moeite hebben en daarbij kun je je afvragen of het de stof zelf ligt of aan de formulering van de vraag. Naast de score op de toets en per vraag, kun je de moeilijkheidsgraad per vraag bekijken. Zie hieronder een voorbeeld van een itemanalyse in Blackboard.
Wil je zelf aan de slag met een Blackboard toets?
Bij de Support knop in Blackboard vind je verschillende instructiekaarten en video's als je zoekt op 'toets' of 'test'. Er zijn variaties te bedenken op de toets. Denk bijvoorbeeld aan de combinatie van een nulmeting/instaptoets en een controletoets. Ook zou je in kunnen stellen dat studenten na het voltooien van de toets toegang krijgen tot nieuwe materialen, waarbij je een soort levels kunt creëren.
In de bijeenkomst kun je ingaan op de onderwerpen waar studenten moeite mee hebben of de studenten elkaar laten uitleggen. Op blendy.saxion.nl staan verschillende werkvormen waarmee je dit kunt doen en een aantal quiz tools voor in de bijeenkomst waarmee je kunt zien of de studenten de leerstof beheersen.
Benieuwd naar de workshop over de inzet van Escape Rooms in het onderwijs?
Lees de blogBronnen
- Black & Wiliam, 2009, zoals besproken in Wiliam & Leahy, 2018.
- http://www.toetswijzer.nl/html/leren_van_toetsen/toetsfuncties
- https://itunes.apple.com/nl/book/digitaal-toetsen/id919087146?mt=11
- https://lerenvantoetsen.nl/formatief-toetsen-zoals-dylan-wiliam-het-bedoelde/
Leonie van Vossen
TLC - Onderwijskundig Adviseur AGZ - Expertise: Toetsing en Docentprofessionalisering
secretariaat.tlc@saxion.nl