Jaap Schildkamp
Onderwijs

GPS-tracking in zorginstellingen? Student Jaap onderzocht het!

Anne Hurenkamp
Anne Hurenkamp Leestijd Minuten

“Ik heb voor de opleiding Gezondheid & Technologie gekozen omdat ik iets voor mensen wil betekenen,” vertelt derdejaars Saxion-student Jaap Schildkamp (21). Hij deed een half jaar onderzoek naar de manier waarop zorginstellingen GPS-tracking kunnen inzetten om cliënten meer vrijheid en veiligheid te bieden in hun woonsituatie.

Dat klinkt als een interessant project, Jaap.

“Dat was het zeker. In het tweede jaar van de opleiding volgen we een zogenaamde “game” waarbij alle studenten een half jaar virtueel wijkverpleegkundige worden. Ik zat daarbij met vier klasgenoten in een wijkteam om een opdracht uit te voeren van Zorgfederatie Oldenzaal.” 

Wat hield jullie opdracht precies in?

“Deze organisatie biedt allerlei vormen van zorg en ondersteuning aan ouderen. We kregen de vraag of we onderzoek konden doen om GPS-tracking op een fijne en bewonersvriendelijke manier in te zetten. Met GPS-tracking kunnen we binnen de zorg beter in gaten houden of bewoners niet verdwalen of in onveilige situaties terecht komen. Wie het bijvoorbeeld, door dementie, moeilijk vindt om zichzelf te oriënteren, kunnen we behoeden voor onveilige situaties. Alles draait om het welzijn van deze kwetsbare mensen.”

Hoe hebben jullie je onderzoek vormgegeven?

“Wij hebben vooral onderzoek op papier gedaan, met als doel om een goed advies uit te brengen over geschikte systemen en een goede werkwijze. Onze contactpersoon vanuit Zorgfederatie Oldenzaal hield zich ook bezig met het testen van dit soort GPS-systemen en de mogelijkheden die er zijn. Hij werkte zelf voor de Twentse Zorgacademie, een organisatie die zich richt op technologie in de zorg.” 

Leverde jullie traject bruikbare resultaten op?

“Ja, wij kwamen tot de conclusie dat GPS-tracking een goede en gebruiksvriendelijke oplossing is, die cliënten meer comfort en waardigheid biedt dan bijvoorbeeld het dragen van een armband. Het is namelijk ook mogelijk een draagbare chip te verwerken in een zogenaamde eilandpleister. Zo’n pleister kan iemand onzichtbaar tussen zijn of haar schouderbladen dragen. De chip stuurt dan een aantal dagen informatie over de plek waar de cliënt zich bevindt. Moet de chip opgeladen worden, dan kan hij eenvoudig even uit de pleister gehaald worden. De praktische haalbaarheid van deze toepassing wordt nog volop onderzocht. Blijkt zo’n toepassing haalbaar, dan overweegt Zorgfederatie Oldenzaal deze vorm van tracking, in goed overleg met alle betrokkenen, in te gaan zetten.”

Technologie kan helpen om het leven van cliënten in zorgsituaties beter te maken. Ik vind het fijn om mensen blij te maken en ze in moeilijke tijden óók een lach op hun gezicht te bezorgen.

Jaap Schildkamp
Jaap Schildkamp

Ik kan me voorstellen dat de afweging tussen veiligheid en privacy hierbij een grote rol speelt…

“Ja, aan die afweging hebben we in ons onderzoek erg veel aandacht besteed. We willen mensen niet alleen veiligheid maar ook privacy bieden. De vraag is wat zwaarder mag wegen als mensen zelf zeer kwetsbaar zijn geworden. Dan kom je op een punt dat veiligheid en iets meer vrijheid zwaarder kunnen gaan wegen dan privacy. We hebben familieleden van cliënten uitgebreid met een enquête bevraagd naar hun mening en gevoelens over het onderwerp. Daar kwam een duidelijk beeld uit naar voren: veiligheid mag in zo’n situatie zwaarder wegen. Het onderzoek richtte zich trouwens op een hele selecte groep cliënten. Het ging om mensen die binnen een gesloten psychogeriatrie-afdeling wonen. Wanneer de gebruikersgroep breder zou worden, moet je de keuze tussen veiligheid en privacy opnieuw onderzoeken, lijkt me.”

Dus GPS-tracking blijft misschien iets dat heel selectief gebruikt zal worden?

“Dat zou goed kunnen. Los van de privacy-vraag die hierbij speelt, kan het inzetten van deze mogelijkheid ook voor grotere groepen mensen iets betekenen. Wanneer we met deze pleisters cliënten een tijdje mogen volgen, kunnen we hun woon- en leefcirkel bepalen. Het klinkt misschien dubbel, maar juist door mensen te monitoren, kunnen we ze ook meer dagelijkse bewegingsvrijheid bieden. Wie zonder toezicht even wil wandelen, kan toch door het zorgpersoneel op een veilige manier in de gaten gehouden worden. Het alternatief is dat mensen minder hun kamer of de gemeenschappelijke leefruimte uit komen. Het welzijn van de bewoners gaat er op vooruit.” 

Hoe kijk je zelf terug op je onderzoek?

“Het was een mooi project en ik kijk er met plezier op terug. De vraag die we kregen was lastig en uitdagend. Alles draaide om veiligheid, vrijheid en privacy. We moesten veel puzzelen en nadenken hoe we deze onderwerpen en belangen zo goed mogelijk tegen elkaar af konden wegen en met elkaar konden verbinden. Dit is precies de reden waarom ik voor de opleiding Gezondheid & Technologie heb gekozen: het zoeken naar de juiste technische innovaties in de zorg. Uiteindelijk kan technologie ook helpen om het leven van cliënten in zorgsituaties beter te maken. Ik vind het fijn om mensen blij te maken en ze in moeilijke tijden óók een lach op hun gezicht te bezorgen.” 

Anne Hurenkamp

Anne Hurenkamp

Anne Hurenkamp is redacteur bij de Dienst Marketing en Communicatie van Saxion. Schrijven maakt haar gelukkig. Vooral als het om een persoonlijk portret of over onderzoek gaat. Als lezer, luisteraar, schrijver en podcaster gaat Anne ook graag op zoek naar mooie verhalen uit de geschiedenis van de popmuziek. In haar vrije tijd is ze bovendien boekenliefhebber en Beatlesblogger.

Gerelateerde artikelen

Wendy Leenheer Onderzoek

Studenten implementeren eHealth-oplossingen in Arnhemse zorgwoningen

22 mei 2018
Corporate

Green Ambassador Marlies Pepers: stap voor stap groener

21 maart 2024
Smart Health congres (fotografie: Moekotte Media) Onderzoek

'Point of Care Technologie kan impact hebben door samenwerking'