Dirk Bekke
Onderzoek

DorpsLab De Lutte: de carnavals-loods als broedplaats om techniek in Twente aan te jagen

Anne Hurenkamp
Anne Hurenkamp Leestijd Minuten

Toen Dirk Bekke, Saxion-lector Mechatronica, door zijn woonkamerraam naar de grote carnavalsloods in zijn dorp tuurde, kreeg hij een ingeving. Zou het niet mooi zijn om er een DorpsLab te creëren waar jong en oud kunnen kennismaken met nieuwe technische toepassingen, zoals robotica? “Juist in dorpen, waar weinig faciliteiten zoals Fablabs zijn, is het belangrijk om innovatie aan te jagen. Om jongeren met techniek in aanraking te brengen en een leven lang leren te stimuleren.”

In een levendige gemeenschap als De Lutte speelt het dorpsleven zich in belangrijke mate af in verenigingen. Zo zijn er verschillende wagenbouwverenigingen voor het carnaval actief. Ook vormt de jaarlijkse gala-avond een belangrijk hoogtepunt in de Twentse grensplaats. Het zijn bij uitstek activiteiten waarbij cultuur, creativiteit en techniek hand in hand gaan, vertelt Dirk Bekke. “Tijdens het laatste carnaval voordat corona uitbrak, raakte ik in gesprek met de wagenbouwers die met hun verenigingen in onze dorpsloods het hele jaar door bezig zijn grote praalwagens te construeren en decoreren. Vanuit mijn rol als lector Mechatronica was ik nieuwsgierig naar de technische aanpak bij de bouw van wagens en decorstukken.”

Innoveren met wagenbouw

Zo leerde Dirk dat de verenigingen gebruik maakten van de aloude en onverwoestbare basisprincipes van de wagenbouw, waarbij het lassen en monteren van staalconstructies sinds jaar en dag centraal staan. Een enkele keer komen daar pneumatiek en elektronische toepassingen uit de machinebouw bij kijken, om bewegingen mogelijk te maken of deze geprogrammeerd aan te sturen. “Dat gesprek maakte de innovator in mij los,” vertelt Dirk. “Want hoe zou de dorpsgemeenschap bij het in stand houden van de mooie carnavalstraditie juist kunnen innoveren in de uitvoering daarvan? Dat vond ik een goede, toekomstgerichte gedachte. Het carnaval verbindt alle leeftijden en alle lagen van de bevolking. En: waarom zouden we in De Lutte niet iets in gang kunnen zetten, dat op veel meer plekken in de regio voor vernieuwing en interesse in techniek kan zorgen?”

Experimenteren met 3D-printen

Via de Creatieve Broedplaatsenregeling uit de Regio Deal (beheerd door de Twente Board), kwam er financiële ruimte om bovenin de loods een DorpsLab te bouwen. “Volgens het principe van een Fablab, zoals je dat in veel steden aantreft. Een leslokaal waar je bijvoorbeeld kunt experimenteren met het programmeren en bedienen van 3D-scan –en printapparatuur. Of waar je bewegende constructies kunt bouwen en aansturen. Ik ben al met een aantal vrijwilligers bij het Saxion FabLab geweest om hen de mogelijkheden te laten zien. Het enthousiasme is groot.”

Het carnaval verbindt alle leeftijden en alle lagen van de bevolking. En: waarom zouden we in De Lutte niet iets in gang kunnen zetten, dat op veel meer plekken in de regio voor vernieuwing en interesse in techniek kan zorgen?

Dirk Bekke
Dirk Bekke, lector Mechatronica bij Saxion, over het DorpsLab De Lutte

Technische kennis in de regio delen

Hoewel de bouw en inrichting van het DorpLab in coronatijd stil kwam te liggen, is het de bedoeling dat de ruimte komende zomer in gebruik genomen wordt. Tot die tijd vinden er workshops plaats op andere plekken. “Vanuit Saxion willen we het aanjagen van innovatie en het delen van technische kennis in de regio stimuleren. Daarom ben ik vanuit het lectoraat Mechatronica met voormalig lector Karin van Beurden van het lectoraat Industrial Design bij dit project betrokken. De vrijwilligers kunnen bezoekjes brengen aan onze labs, volgen workshops en er is ruimte om kennis te delen en concepten te bouwen. Ik kan me ook voorstellen dat een kennismaking met onze textiellabs op het programma komt.”

Ideeën aanreiken vanuit Saxion

Dirk hoopt dat het DorpsLab vanaf medio 2022, tot aan het einde van projectperiode in 2024 een stevige start kan maken. “Daarna moet het zelfstandig draaien, met vrijwilligers. Het concept kan door andere dorpen in de regio overgenomen worden. Wie weet is er vijftien kilometer verderop een vereniging actief die aan auto’s sleutelt, voor de jaarlijkse dorpsrace. Ook dat is techniek en ook daarbij kan zo’n vereniging in een eigen DorpsLab experimenteren met nieuwe technieken. Vanuit Saxion reiken we kennis en ideeën aan. Het is aan de verenigingen om hun lab vervolgens zelf draaiend te houden. Ook in de aanschaf van apparatuur en instrumenten. Het gaat uiteindelijk om een plek, om lesprogramma’s en workshops. Daarbij verbinden we kunst, cultuur en techniek. Je kunt het vergelijken met het Kulturhus, dat zich de afgelopen decennia in plattelandsgemeenschappen heeft gevestigd.”

Samenwerking met het regionale bedrijfsleven

Ook vanuit het bedrijfsleven is er interesse voor de ontwikkeling van het DorpsLab, vertelt Dirk. Zo zijn er inmiddels contacten met SMEOT dat het project wil steunen met apparatuur die weliswaar niet meer voldoet voor het bedrijfsleven, maar nog zeer geschikt is voor les- en ontwikkelsituaties. “Natuurlijk hebben technische bedrijven in onze regio alleen maar te winnen bij enthousiasme voor techniek. De wagenbouwers in zo’n carnavalsloods, zijn juist de gepassioneerde krachten die men ook graag op de eigen werkvloer ziet.”

Natuurlijk hebben technische bedrijven in onze regio alleen maar te winnen bij enthousiasme voor techniek. De wagenbouwers in zo’n carnavalsloods, zijn juist de gepassioneerde krachten die men ook graag op de eigen werkvloer ziet.

Dirk Bekke
Dirk Bekke, lector Mechatronica bij Saxion, over het DorpsLab De Lutte

Passie voor techniek aanjagen

Het DorpsLab moet die passie voor techniek bij alle leeftijden aanjagen en verdiepen, vindt Dirk: “Als ik naar mijn eigen zoons van 12 en 14 kijk, zie ik dat ze interesse in techniek hebben. Maar voor jongeren van hun leeftijd is er in een dorp weinig gelegenheid om daarmee in aanraking te komen. En kijkend naar de oudere generatie, liggen er ook prachtige kansen om eens te laten zien wat er tegenwoordig mogelijk is met robotica en 3D-printen. Ook dat kan zorgen voor verbinding, het in beweging houden van mensen en het stimuleren van een leven lang leren.”

Fijnmazig de regio versterken

Het principe van het DorpsLab, dat na dit project in De Lutte hopelijk navolging vindt, moet de regio op een fijnmazige manier gaan versterken, hoopt Dirk. "Vanuit Saxion ontwikkelen we samen met SMEOT het concept waarin er sprake is van een ruimte, faciliteiten in de vorm van hardware en software en een onderliggend lesprogramma. Als we weten hoe zoiets werkt en zichzelf in een dorpsgemeenschap in stand kan houden, dan kan het zich als een olievlek over de regio verspreiden.”

Over het DorpsLab De Lutte

Het project ‘Een technisch-creatief Dorps Fabricage Lab voor de Twentse plattelandsgemeenten’ loopt van 2022 tot 2024. Het moet carnavalsloodsen laten doorgroeien tot creatieve openbare broedplaatsen waar kunst, cultuur en techniek samenvloeien, waarbij De Lutte als ontwikkelvoorbeeld fungeert.

Het project is mogelijk vanuit Creatieve Broedplaatsenregeling van de Regio Deal, beheerd door de Twente Board, die (wanneer de maatregelen het toelaten) komend voorjaar een bezoek brengt aan het project. Bij de uitvoering zijn Saxion en SMEOT betrokken.

Meer informatie: www.dorpslab.com en de LinkedIn-community rond DorpsLab De Lutte.

DorpsLab1.jpg Dorpslab2.jpg Dorpslab3.jpg Dorpslab4.jpg
Anne Hurenkamp

Anne Hurenkamp

Anne Hurenkamp is redacteur bij de Dienst Marketing en Communicatie van Saxion. Schrijven maakt haar gelukkig. Vooral als het om een persoonlijk portret of over onderzoek gaat. Als lezer, luisteraar, schrijver en podcaster gaat Anne ook graag op zoek naar mooie verhalen uit de geschiedenis van de popmuziek. In haar vrije tijd is ze bovendien boekenliefhebber en Beatlesblogger.

Gerelateerde artikelen

Tom Salemink Business

Tom breidt de Talententuin Achterhoek uit naar Twente: ‘We verbinden bedrijven met jong talent’

18 maart 2024
Tibor van Stapele (fotografie: Thomas Busschers) Onderwijs

Tibor volgde het MHBO-traject Werktuigbouwkunde: ‘Je begint met een voorsprong op het hbo, ik kan het iedereen aanraden’

08 maart 2024
Jan Willem Meinsma en Jantine Kriens (foto: Niki Polman) Corporate

‘Geloof in eigen kracht’ en ‘regionaal aanpakken’ centrale thema’s bij afscheid Saxion-bestuurder Jan Willem Meinsma