Maandag worden onderwijsministers Ingrid van Engelshoven en Arie Slob bij Saxion geïnformeerd over het project ‘havo van de toekomst’. Maar wat houdt dit traject precies in? Programmamanager Arjan van Basten legt uit. “We stimuleren onderwijsteams om zelf na te denken over hoe we het havo-onderwijs gaan veranderen. Ook willen we de ministers de boodschap meegeven: geef ons meer bewegingsvrijheid binnen het systeem.”
Het gaat niet goed met de havo: vorig jaar onthulde de onderwijsinspectie dat slechts 35% van de jongens die aan de havo beginnen na vijf jaar een havo-diploma heeft. Bij meiden is dit 50%. Mede daarom hebben inmiddels twaalf Twentse middelbare scholen de handen ineengeslagen om samen met Saxion te werken aan vernieuwing van het havo-onderwijs.
“Het allerbelangrijkste is om de prestaties van havoleerlingen op de havo én het hbo structureel omhoog te halen,” benadrukt Arjan van Basten, vanuit Onderwijs en Student Support (OSS) programmamanager van ‘havo van de toekomst’. “Maar dit project gaat verder dan alleen de aansluiting tussen de havo en het hbo. Het doel is echt om groot onderhoud te plegen binnen het havo-onderwijs zelf. In het verleden hebben we al veel gedaan om te kijken wat er nu precies nodig is om de havoleerling aan het werk te krijgen: nog meer structuur aanbrengen, zomerscholen, lentescholen. Maar de trend blijft neerwaarts. We moeten nu echt op een andere manier naar onderwijs kijken.”
Kennis delen binnen het netwerk
In het kader van ‘havo van de toekomst’ zijn het afgelopen jaar leerteams opgezet van elk zes tot acht havo-docenten, die met behulp van coaches vanuit Saxion en de kennis van verschillende Saxion-lectoraten binnen hun eigen school experimenteren met nieuwe leervormen. “We stimuleren de onderwijsteams om zelf na te denken over hoe we het havo-onderwijs gaan veranderen. Saxion wil vooral ondersteunen en prikkelen en we coachen ook niet op de inhoud, maar meer op hoe je nou nieuwe elementen in het onderwijs brengt.”
De scholen zijn allemaal op een bepaalde manier bezig met vernieuwing en die kennis en ervaring worden nu gedeeld binnen het netwerk: wat doen jullie, wat doen wij?
De kracht van het project is volgens Arjan vooral dat de twaalf middelbare scholen van elkaar kunnen leren. “Ze zijn allemaal op een bepaalde manier bezig met vernieuwing en die kennis en ervaring worden nu gedeeld binnen het netwerk: wat doen jullie, wat doen wij? Er is binnen het havo-onderwijs bijvoorbeeld een grote behoefte aan praktijkgericht onderwijs, een andere manier van toetsen en docenten met coachingsvaardigheden. Sommige scholen experimenteren daar al mee en anderen kunnen daarvan profiteren. Het is echt een netwerk, waarin Saxion-collega’s meedenken, prikkelen en ook onze kennis overbrengen.”
De reden dat Saxion deze kennis beschikbaar stelt is tweeledig. “Enerzijds dienen we een maatschappelijk belang omdat we onderdeel zijn van de onderwijsketen en we hebben ook eigen belang: de helft van onze studenten komt van de havo. Het werkt dus ook in ons voordeel.”
Havo als fundament onder het hbo
Arjan hoopt dat minister Van Engelshoven (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) en minister Slob (Basis- en Voortgezet Onderwijs en Media) maandag in Deventer inspiratie opdoen, zodat dit soort initiatieven zich ook in andere delen van het land gaan ontplooien. Als programmamanager wil hij de ministers ook graag een boodschap meegeven. “We gaan innoveren binnen een systeem dat kwalitatief goed, maar ook star is: er is weinig bewegingsvrijheid. De vraag is: leiden de scholen leerlingen op om goed te scoren op het centraal examen of ter voorbereiding op het hbo? Die twee dingen liggen niet vanzelfsprekend in elkaars verlengde; daar zit spanning tussen. De focus ligt nu vooral op dat eerste, maar eigenlijk is de havo bedoeld als fundament onder het hbo. Ik hoop dat die boodschap goed overkomt.”
