Slimme ademhalingstrainer voor kinderen genomineerd voor Klokhuis Wetenschapsprijs

Een raket laten vliegen alleen maar door goed adem te halen. Menig ruimtevaarder zou er jaloers op zijn, maar voor kinderen met ademhalingsproblemen kan het in de toekomst werkelijkheid zijn. Al gaat het dan natuurlijk wel om een virtuele raket. De draagbare ademhalingstrainer die dat mogelijk maakt won vorig jaar nog het RTL 4-programma Briljant en is nu genomineerd voor een nieuwe prijs.

Het vestje is ontworpen voor kinderen van 6 t/m 12 jaar oud die een disfunctioneel ademhalingspatroon vertonen. Dit wordt vastgesteld door de kinderlongarts, bijvoorbeeld bij projectpartner MST. “En als ze dat hebben, gaan ze naar een fysiotherapeut die ademhalingstraining met hen gaat doen”, legt Prof. Dr. Ir. Geke Ludden van Universiteit Twente uit. “Daarmee moeten ze vervolgens thuis ook oefenen, maar dat gebeurt vaak niet. We weten niet precies waarom. Ze vinden het niet leuk, weten niet hoe het moet of kunnen hun aandacht er niet bijhouden.”

Raket

Tijdens de oefening moeten kinderen hun hand op hun borst en hun buik leggen en naar de buik toe ademen. “Dat moeten ze dan een tijdje doen”, vertelt Saxion-onderzoeker Hellen van Rees. “En het is niet zo uitdagend, maar kinderen raken snel afgeleid. Terwijl juist deze ademhalingsoefeningen ervoor zorgen dat ze, afhankelijk van de diagnose, minder klachten ervaren.”

Geke: “Wij hebben dus een trainer gemaakt die de oefening makkelijker en leuker maakt. Als ze het vestje aan hebben, voelen ze precies waar de ademhaling moet zitten. Hij duwt namelijk iets op de buik. Als het kind het goed doet, gaan er lampjes branden en die dienen als brandstof voor een raket. Die raket vliegt, in een mobiele app, bij genoeg brandstof, tussen planeten en meteoren door. Zo wordt het dus echt een leuk spelletje, met bovendien voor het kind een concretere doelstelling dan dat hij of zij over een half jaar minder last heeft met ademen.”

Prototype

Inmiddels hebben de twee onderzoekers een werkend prototype, dat al wel technisch geëvalueerd is, maar nog niet klinisch. “We hebben nog geen test gedaan met echte patiënten. We zitten nog in de experimenteerfase en zijn bezig met de aanvraag voor vervolgfinanciering.  Maar voordat dit product daadwerkelijk op de markt komt, zijn we misschien wel een paar jaar verder”, aldus Geke.

Cool ding

Het winnen van de Klokhuis Wetenschapsprijs kan helpen om dat proces iets te versnellen. Hellen is daarom blij met de nominatie. “Dat is natuurlijk superleuk, alleen al als je kijkt naar de doelgroep. Dat zijn juist de degenen die we op de hoogte willen stellen. Tijdens de ontwikkeling en het ontwerp hebben we kinderen betrokken en ook de resultaten willen we met hen delen.”

Waarom hun ademhalingstrainer precies genomineerd is, hebben ze niet te horen gekregen, maar Geke heeft wel een idee. “Er zijn een aantal elementen die de aandacht trekken. Dankzij Hellen is het ontwerp bijvoorbeeld heel erg mooi geworden, het is echt een cool ding. Bovendien zijn dit soort slimme kledingstukken wel dingen die je in de toekomst vaker gaat zien. Naast dat we hiermee een belangrijk probleem hopen op te lossen voor de kinderen, is het ook een verkenning van hoe we in de toekomst om kunnen gaan met smart wearables, ook in de zorg.”