Had Veerle Velthuijsen een vooruitziende blik? Je zou het bijna denken. Met een fascinatie voor epidemiologie en infectiepreventie schreef de Saxion-student zich afgelopen januari in voor haar Smart Solutions Semester, dat in het teken zou staan van onderzoek naar het Smart Toilet: een wc-ruimte die vroegtijdig een mogelijke epidemie in kaart brengt en de verspreiding van infectieziektes kan tegengaan.
Hoi Veerle, jouw 3S-opdracht werd direct wel héél actueel door corona.
“Ja, dat was wel heel apart. Ik studeer Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek (BML) bij Saxion in Enschede en zag op de opdrachtenlijst voor het Smart Solutions-semester het Smart Toilet-project staan. ‘Dat wordt ‘m gewoon,’ dacht ik blij. Ik ben altijd al ontzettend geïnteresseerd geweest in microbiologie en alles dat met bacteriën, infecties en de verspreiding van ziektes te maken heeft. Dus meldde ik me aan en gingen we met onze projectgroep bij Saxion van start. Binnen twee weken zaten we door corona op afstand te werken.”
Wat hield jullie opdracht in?
“We mochten in opdracht van het lectoraat International Water Technology met een groep van 10 studenten aan de slag om een Smart Toilet te ontwerpen. Dat is een toiletruimte, die wereldwijd ingezet kan worden op plekken waar mensen niet over eigen sanitaire voorzieningen beschikken en bijvoorbeeld met een heel dorp naar één toilet moeten. Wereldwijd zijn er 4,2 miljard mensen die geen toegang hebben tot een veilige en schone sanitaire voorzieningen. Omdat de hygiëne in landen als India en Zambia niet overal goed is, kun je zo’n toilet juist laten helpen om ziektes op te sporen en verdere verspreiding tegen te gaan.”
Wat maakt zo’n toilet dan ‘smart’?
“Je kunt het toilet vergelijken met zo’n mobiele Dixie-cabine, met een extra container waar een filtratiesysteem in zit. Wie het toilet wil gebruiken, scant zijn pas of armband. Een sensor zorgt ervoor dat de deur open gaat, zonder dat je ‘m hoeft aan te raken. Vervolgens ga je op het toilet zitten, of hurk je door het gebruik van de extra beugels boven de toiletpot. In de toiletruimte zijn sensoren aanwezig die een aantal lichaamseigenschappen of -functies van je bijhouden en opslaan. Zo word je bij elk toiletbezoek via de vloer gewogen, kan een toiletbril je lichaamstemperatuur meten, of is het mogelijk je hartslag te laten meten via een sensor waarmee je contact maakt. Na je toiletbezoek reinigt uv-licht, dat goed helpt tegen bacteriën en dat virussen doodt, de ruimte. De aanwezige sensoren regelen ook het doorspoelen en het openen en sluiten van de deuren.”
Wanneer je dagelijks iemands gewicht, temperatuur en hartslag kunt meten, krijg je inzicht in zijn of haar gezondheid. Ook op het niveau van een heel dorp kun je signalen krijgen dat veel toiletgebruikers symptomen hebben en een ziekte aan het ontwikkelen zijn.
Hoe spoort zo’n Smart Toilet dan concreet ziektes op?
“In een land als Zambia, waarvoor wij het toilet ontwierpen, komt veel cholera voor. Wanneer je dagelijks iemands gewicht, temperatuur en hartslag kunt meten, krijg je inzicht in zijn of haar gezondheid. Ook op het niveau van een heel dorp kun je signalen krijgen dat veel toiletgebruikers symptomen hebben en een ziekte aan het ontwikkelen zijn. Door tijdig in te grijpen, kun je een uitbraak of verdere verspreiding voorkomen. Het is te vergelijken met de manier waarop we nu in Nederland de hoeveelheid corona in het rioolwater van een bepaald gebied meten.”
Hoe hebben jullie dit project als groep aangepakt?
“Het was een uitdaging om met 10 studenten, onder wie 3 internationale, bijna volledig op afstand tot een goed ontwerp voor zo’n Smart Toilet te komen. Zelf wilde ik graag ervaring opdoen als projectleider, dus heb ik die rol op me genomen. Van onze begeleider Ruben Timmers kregen we veel vrijheid om zelf de kaders en het doel te bepalen. Na een brainstormsessie hebben we het project opgeknipt, waardoor iedereen vanuit zijn eigen opleiding en kennis aan bepaalde delen een bijdrage kon leveren. Zo werkten we samen vanuit vakgebieden als verpleegkunde, design, elektrotechniek en laboratoriumtechniek. Je hebt al die kennis en invalshoeken nodig om tot het ontwerp van zo’n Smart Toilet te komen.”
En zijn jullie daarin geslaagd?
“We waren best onzeker of we het in deze bijzondere tijd, met het samenwerken op afstand, goed hadden gedaan. Maar die onzekerheid was niet nodig. Ons ontwerp is erg goed ontvangen en beoordeeld. Zowel door het lectoraat als de externe partners uit het bedrijfsleven die betrokken waren. Zo hebben we ook een belangrijke bijdrage kunnen leveren aan een patentaanvraag. Ons semester zit erop, maar de ontwikkeling van het Smart Toilet gaat verder. Slimme toiletten gaan bijdragen aan een schonere en gezondere wereld, op plekken waar ze hard nodig zijn.”
De projectgroep voor het Smart Toilet bestond uit: Daniel Adetoye (Product Design), Hanne Bahar (Chemische Technologie), Hugo Brand (Werktuigbouwkunde), Joao Maniel Lopes de Costa (Electrical and Computer Engineering), Job Haarman (Werktuigbouwkunde), Bruno Miguel Maciel Gomes (Electrical and Computer Engineering), Twan de Roode (Chemische Technologie), Veerle Velthuijsen (Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek), Cindy van Weersel (Verpleegkunde) en Demi van Wijk (Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek).
Veerle en haar 3S-projectgroep deden onderzoek voor het MEDiLOO-project waarin het Saxion-lectoraat International Water Technology samenwerkt met diverse partners. Bekijk de video met aanvullende uitleg over het project. Wil je meer weten of heb je interesse om samen te werken? Dan vind je hier meer informatie.
