Michiel Flooren neemt na 33 jaar afscheid: ‘Ik vind het ontzettend leuk om andere mensen te laten groeien en daardoor zelf een beetje te groeien’

Voor de start van zijn loopbaan, moeten we terug naar 1990. Michiel solliciteerde op de functie voor docent Milieu-onderzoek bij de laboratoriumopleiding in Deventer, toen nog bij de Rijkshogeschool IJsselland. “Daar startte toen de opleiding Milieuchemie. In die tijd was er veel aandacht voor milieu, voor milieudelicten, douaniers die onwel werden bij het controleren van tankwagens waar nare dampen uit ontsnapten. Ze waren niet voldoende op de hoogte van gevaarlijke stoffen. Ook ingenieursbureaus als TAUW, Oranjewoud, Witteveen+Bos, ARCADIS constateerden dat er enorm veel milieuvraagstukken waren, maar te weinig deskundigen bij de overheid en in het bedrijfsleven.”

Met een opleiding voor docent aardrijkskunde en biologie, én een Master of Education in geografie en maatschappijleer op zak, had hij de juiste papieren voor deze functie. “Ze namen mij daar aan en zeiden: je kunt kiezen tussen afval of water, voor bodem en lucht hebben we al experts.” Om aan te geven dat het echt nog het prille begin was, beschrijft Michiel hoe hij koos voor het compartiment water, maar afval er alsnog bij kreeg. “Daar hadden ze nog geen experts voor, dus deed ik dat erbij. Het was echt pionieren, en met elkaar een opleiding bouwen.”

Toerisme en recreatie

Pionieren en samen met collega’s bouwen aan onderwijs; van 2001 tot 2012 deed hij dat wederom, dan bij de opleiding Toerisme en Recreatie, nu Tourism Management. “Milieu werd bij veel opleidingen een vast onderdeel. Ik werd toen gevraagd om bij de net ontwikkelde opleiding Toerisme en Recreatie te komen werken.” Michiel ging zich toeleggen op kennis-transferopdrachten op het snijvlak van recreatie en milieu. Daar lagen volop uitdagingen. “De Veluwe werd bedreigd door verzuring, rivieren hadden problemen met overstromingen, verontreinigingen en vissterfte. Dat vond ik interessant, want ik kon met Natuurmonumenten, Staatsbosbeheer en de waterschappen blijven werken, die ik kende uit de milieuwereld.”

Onderzoek

In 2015 promoveerde Michiel met een proefschrift over de betekenis van erfgoed voor de regionale identiteit. Waar hij tot dan toe altijd de verbreding zocht, was het tijd voor verdieping. “Ik ben ontzettend nieuwsgierig, ik wil uitvinden waarom dingen om mij heen zijn zoals ze zijn. Ik heb niet voor niets zoveel verschillende studies gedaan. Maar mijn vrouw vond dat ik me meer moest focussen. ‘Zorg ervoor dat je niet overal interesse in hebt, want dan blijft het oppervlakkig. Pak iets en ga de diepte in’, zei ze. In het voorwoord van mijn proefschrift schrijf ik dat als opdracht aan mezelf: om van mijn ‘hocus pocus’ naar ‘hocus focus’ te gaan.”

“En de laatste jaren ben ik van puur onderwijs, advieswerk en transferopdrachten, naar het werk in de lectoraten gegaan.” Zo werkte hij mee aan een onderzoek naar één van de oorzaken achter het fenomeen dat in Twente brain drain wordt genoemd. “De regio is heel erg geïnteresseerd in kenniswerkers, maar als ze klaar zijn met hun studie, verlaat een grote groep de regio. Wij onderzochten, samen met de Universiteit Twente, of de afwezigheid van een rijk cultureel milieu hierin misschien een rol speelde. En wij toonden inderdaad aan dat kenniswerkers het belangrijk vinden dat er genoeg cultureel aanbod is.”

Creatieve broedplaatsen

Het onderzoek vormde de aanleiding voor het Regio Deal-project ‘Creatieve broedplaatsen’. Het doel: een beter vestigingsklimaat creëren in Twente. Het is een project waarin de onderzoekslijnen van zijn lectoraat heel duidelijk naar voren komen. “We onderzoeken hoe we die culturele groepen kunnen helpen om te professionaliseren. Groepen die al in het weefsel van Twente zitten, op het gebied van toneel, muziek, dans en kunst. Op het zakelijke vlak, maar ook cultureel. Dat doen we samen met Tetem, want die hebben heel veel verstand van cultuur. Wij hebben meer verstand van marketing, business en van samenwerken in regio’s.”

De lector Regio-ontwikkeling is trots op wat dat project tot nu toe heeft opgeleverd. “We hebben ervoor gezorgd dat heel veel lokale groepen geprofessionaliseerd zijn, waardoor mensen in Twente meer keuze hebben als ze een culturele uiting willen bezoeken. En we zien ook dat mensen trotser zijn op hun eigen productie. Daar heeft niet alleen de samenleving wat aan, maar de studenten en onderzoekers die bijdragen aan het project groeien ook. Dat is waar ik heel veel plezier aan beleef: andere mensen laten groeien en daardoor zelf een beetje groeien. Nou, dan zit je bij Saxion helemaal goed.”

Saxion en de regio

Over anderen laten groeien gesproken, wil je Saxion nog iets meegeven voor de toekomst, vanuit jouw expertise? Michiel haalt het rapport ‘Elke Regio Telt’ aan. Hij is blij met de erkenning voor het belang van regio, maar ziet tegelijkertijd dat er te weinig aandacht is voor de verschillen tussen de regio’s. “Wij beseffen onvoldoende hoe de regio meetelt. Bij het bepalen van de onderzoeksagenda van de lectoraten wordt er gekeken naar de Nationale Wetenschapsagenda, en naar de topsectoren. Voor deze thema’s doen we subsidieaanvragen, werken we samen met universiteiten en andere hogescholen in het buitenland, alsof in Twente en Salland dezelfde dingen gebeuren als in de Achterhoek en de Veluwe. Van die regio’s is Saxion zich onvoldoende bewust.”

“Ik werk veel samen met partners in de Veluwe, met vakantieparken die duurzaam willen worden, maar er zijn weinig lectoraten, en ook relatief weinig opleidingen, die op de Veluwe actief zijn. Wel in Twente, wel in Salland. Ook in de Achterhoek doen we weinig, terwijl een deel van deze regio in onze achtertuin ligt. Dus het is goed dat regio’s belangrijker worden, en dat de overheid dat erkent in de vorm van Regio Deals, maar je moet dan wel goed kijken naar het karakter van zo’n regio. Naar de identiteit en naar het regionale ecosysteem. Tegen Saxion zou ik willen zeggen: als je je zwaartepunten herijkt, durf dan echt te kijken naar waar de regio wakker van ligt. Want als je alleen naar de Nationale Wetenschapsagenda kijkt, doen Hospitality en de vrijetijdssector bijvoorbeeld niet mee, want dat is niet high tech genoeg.” 

Learn, earn, return

En dan van de toekomst van Saxion nog even naar zijn eigen toekomst. Wat ga je doen? “Die verwondering en fascinatie voor alles wat om mij heen gebeurt, die hocus pocus, zoals ik dat noem, die blijft. Ik wil nog heel veel landen zien. Ik heb straks tijd om zelf in andere business ecosystemen te kijken. Waarover ik heb gelezen, die ik heb bestudeerd, maar die ik zelf nog nooit heb bezocht. Die wil ik duurzaam bezoeken.”

Naast zijn verwondering en fascinatie de vrije loop laten, vindt hij het belangrijk om onder het mom van learn, earn, return iets terug te doen voor de samenleving. “Ik wil andere mensen helpen. En dan niet als voormalig lector Regio-ontwikkeling. Anders blijf ik hetzelfde doen als nu, maar dan onbezoldigd. Nee, dan ben ik liever betekenisvol bezig door anderen te helpen, van mens tot mens. Ik zoek nog naar betekenisvolle activiteiten waarmee ik return kan realiseren. Bij de Voedselbank bijvoorbeeld, maar het kan ook in het buitenland zijn.”

Fotografie: Thomas Busschers