Vakgebied podotherapie professionaliseert dankzij unieke samenwerking

Als lector Podotherapie vertaalt Marloes Tenten-Diepenmaat vraagstukken uit de praktijk naar onderzoeksprojecten. Het lectoraat Podotherapie is een samenwerking tussen de hogescholen Saxion en Fontys en de Nederlandse Vereniging van Podotherapeuten (NVvP). Het richt zich op de doorontwikkeling van het werkveld en onderzoek, en op de profilering van podotherapie in Nederland. Doel van de samenwerking is om de praktijk en het onderwijs te vernieuwen en verbeteren op basis van inzichten die worden opgedaan in onderzoeken. Marloes Tenten-Diepenmaat: ‘’Door middel van ons praktijkgericht onderzoek kunnen we vraagstukken uit de praktijk beantwoorden. De opgedane kennis implementeren we vervolgens binnen de opleiding Podotherapie van de hogescholen Saxion en Fontys. In samenwerking met de NVvP vertalen we nieuwe kennis daarnaast naar de beroepspraktijk, bijvoorbeeld door het ontwikkelen van inhoudelijke handreikingen en educatiemateriaal. Zo werken we samen aan innovatie en de onderbouwing van het podotherapeutisch handelen.’’

Kracht van het lectoraat

‘’Het is belangrijk dat nieuwe inzichten ook daadwerkelijk in de praktijk kunnen worden toegepast’’, vertelt Marloes Tenten-Diepenmaat. ‘’Wij zetten in op het ondersteunen van podotherapeuten bij methodisch handelen. We maken de vertaalslag naar de elektronische patiëntendossiers, waarmee de podotherapeut werkt. Op die manier kunnen zij tijdens hun dagelijkse werk in de digitale patiëntendossiers sturing krijgen over bijvoorbeeld behandelopties. Dankzij onze werkwijze hebben we een continue cyclus van doorontwikkeling en professionalisering van het vakgebied.’’

Kayleigh van Amelsfort, podotherapeut, klinisch gezondheidswetenschapper en bestuurslid van de beroepsvereniging NVvP: ‘’Het is bijzonder én belangrijk dat we als relatief kleine beroepsgroep een eigen lectoraat hebben. Gezamenlijk hebben we vanuit de praktijk, het onderwijs en onderzoek hetzelfde doel: het realiseren van waardegedreven podotherapie. De wetenschappelijke onderbouwing van ons vak en onze behandelingen zijn van belang; wij weten als podotherapeut dat we het goede doen voor onze patiënten maar dit moeten we ook tastbaar maken. Zeker in het huidige zorglandschap wordt dit steeds belangrijker, ook rondom het aanbieden van passende zorg. Het werk vanuit het lectoraat, in samenwerking met de hogescholen en de NVvP, draagt hier enorm aan bij. Dat is de kracht van het lectoraat Podotherapie.’’

Nieuwste inzichten

Tijdens het podotherapie symposium ‘Van onderzoek naar praktijk’ konden podotherapeuten zich vrijdag 13 juni onderdompelen in de nieuwste inzichten, opgedaan in onderzoeken, en de vertaling daarvan naar de podotherapiepraktijk. Ongeveer 130 onderzoekers, promovendi, docenten, studenten en podotherapeuten uit heel Nederland kwamen bijeen in de Gasfabriek in Deventer.  Tijdens verschillende workshops deelden onderzoekers kennis uit onderzoeksprojecten, zoals het project over de ontwikkeling van een support-tool preventieve podotherapie en de ontwikkeling van een EBP-methode voor podotherapeuten ter preventie van voetwonden bij mensen met diabetes mellitus. Marloes Tenten-Diepenmaat: ‘’Tijdens het symposium zagen we met alle partijen de resultaten van de ontwikkeling die we hebben ingezet, zowel rondom onderwijs en onderzoek als de beroepspraktijk, om podotherapie verder door te ontwikkelen, te onderbouwen, te innoveren en te profileren.’’

Studenten Podotherapie

Podotherapie-studenten presenteerden tijdens het symposium hun afstudeeronderzoeken. Ook werd de NVvP afstudeer-award uitgereikt aan het beste afstudeerproject. Volgens Marloes Tenten-Diepenmaat leveren studenten een belangrijke bijdrage aan onderzoek. ‘’Dankzij hun onderzoeksprojecten wordt de praktijk geïnnoveerd. Het is goed dat studenten al tijdens hun studie van dichtbij de meerwaarde van onderzoek voor de praktijk meekrijgen. Het is waardevol dat zij zien dat de podotherapeut en patiënt hier écht profijt van hebben. Graag zou ik dit ook breder trekken; naar het werkveld. Alle podotherapeuten hebben namelijk belangrijke kennis in huis die van waarde is binnen onderzoeksprojecten. Tijdens het symposium konden we het belang van onderzoek voor het verder professionaliseren van het vakgebied in een veranderende omgeving goed laten zien.’’

Doorontwikkeling vakgebied

Braedan Tol, vierdejaars Saxion-student Podotherapie, vindt het leuk om bij te dragen aan het symposium. Voor zijn afstuderen deed hij onderzoek naar de ervaring van podotherapeuten met e-consulten. Braedan Tol: ‘’Ik hoop dat de resultaten van mijn onderzoek in de praktijk gebruikt gaan worden bij het inzetten van e-consulten. Het vormt namelijk een mooie toevoeging om deze digitale consulten beter te implementeren. Hopelijk kunnen ook andere podotherapiepraktijken hier iets aan hebben.’’

Braedan Tol staat aan de start van zijn carrière als podotherapeut; het symposium vormde een mooie afsluiting van zijn opleiding. ‘’Podotherapie is een vak dat continu wordt doorontwikkeld’’, vertelt hij. ‘’Als podotherapeut is het goed om te weten wat de laatste stand van zaken is en waaraan wordt gewerkt. Ik wil mijn kennis als podotherapeut in de toekomst daarom graag inzetten voor onderzoeken van het lectoraat. Hoe meer podotherapeuten hieraan meewerken, hoe beter dat is voor ons vakgebied.’’

Meerwaarde voor het werkveld

Ook Kayleigh van Amelsfort, werkzaam als podotherapeut, benadrukt het belang van onderzoek voor het werkveld. ‘’Er ligt veel kennis op de plank binnen ons vakgebied. Wij merken dat deze kennis nog niet altijd goed in de praktijk terecht komt. Dankzij het symposium konden podotherapeuten hiermee aan de slag gaan. Deelnemers hebben dankzij deze dag een beter inzicht gekregen in de meerwaarde van onderzoek voor de praktijk en het werk van studenten en onderzoekers. We hebben onderzoek, onderwijs en de praktijk écht samengebracht.’’

Kennisagenda

Tijdens interactieve workshops konden podotherapeuten nieuwe kennis halen én inzichten brengen. Marloes Tenten-Diepenmaat: ‘’In ons praktijkgericht onderzoek staan de behoeften en mogelijkheden van de cliënt en podotherapeut centraal. Daarvoor hebben we de podotherapeuten dus nodig.’’ Tijdens het symposium is informatie vanuit het werkveld verzameld over urgente kennisvragen en breed-gedragen behoeftes die de komende jaren centraal moeten staan binnen het onderzoek. Deze informatie zal worden gebruikt voor de ontwikkeling van een kennisagenda podotherapie. De landelijke kennisagenda helpt om onderzoeksprojecten te programmeren die nodig zijn om die professionalisering en doorontwikkeling van podotherapie te ondersteunen. Het symposium is gebruikt als aftrap hiervan.’’ Kayleigh van Amelsfort: ‘’Dankzij de actieve bijdrage van deelnemers  kwamen goede en verassende vraagstukken naar voren waarmee we verder aan de slag gaan.’’

Kennisplatform

In samenwerking met de NVvP wordt daarnaast gewerkt aan de ontwikkeling van een kennisplatform voor podotherapeuten. Hier kunnen alle podotherapeuten in Nederland kennis opdoen op een vaste plek. Belangrijk middel hiervoor is de Datawerkplaats Podotherapie. Binnen de Datawerkplaats wordt gewerkt aan datasamenwerking en het ophalen van vraagstellingen, wanneer er bijvoorbeeld over een bepaalde aandoening veel vragen spelen. Hier wordt data van verschillende aangesloten praktijken gebundeld en decentraal en anoniem samengebracht op een uniforme manier. Marloes Tenten-Diepenmaat: ‘’Dit maakt het mogelijk om op basis van een grotere dataset onderzoeksvragen te kunnen beantwoorden. Een voorbeeld hiervan is een vraagstuk rondom  een verbijzondering van de zorgmodule voor preventie van voetwonden en amputaties bij mensen met een verhoogd risico hierop. Wij werken deze richtlijn vervolgens uit zodat podotherapeuten weten hoe je dit in de praktijk ‘evidence-based’ het beste kunt aanpakken.’’

Game

Een ander voorbeeld van de verbinding tussen onderzoek, onderwijs en praktijk binnen het lectoraat is de ontwikkeling van een ‘game’. Deze game is gemaakt naar aanleiding van een ontwikkelde handreiking, op basis van evidence-based diagnostiek, voor verschillende veelvoorkomende pees- en spieraandoeningen binnen de podotherapie. ‘’Door de game, of de methodiek, te spelen, leren studenten Podotherapie spelenderwijs gebruikmaken van de handreiking in de praktijk.’’

Unieke infrastructuur

Het lectoraat Podotherapie is volgens Marloes Tenten-Diepenmaat een broedplaats van nieuwe kennis die nodig is om het vakgebied verder te professionaliseren. ‘’Dankzij deze samenwerking kunnen we met elkaar meer waardevolle dingen doen, waar uiteindelijk de cliënt iets aan heeft. We hebben nu een unieke infrastructuur opgebouwd waarmee we podotherapie verder kunnen brengen. Daarmee willen we zorgen dat alle nieuwe opgedane kennis uiteindelijk voor alle podotherapeuten in Nederland beschikbaar komt, zodat de podotherapeut en patiënt hiervan kunnen profiteren.’’

Mooi beroep

Braedan Tol hoopt als podotherapeut in de praktijk de verschillende geleerde interventies en technologieën in te kunnen zetten en zijn kennis te kunnen blijven verbreden op het gebied van podotherapie. ‘’Zodat ik goede zorg kan leveren aan patiënten en cliënten’’. ‘’Podotherapeut is het allermooiste beroep dat er is’’, stelt Kayleigh van Amelsfort. ‘’Wij houden mensen letterlijk en figuurlijk op de been. Als podotherapeut kun je mensen vooruithelpen, dát maakt ons vak zo leuk.’’

Tekst: Femke van Stratum

Foto’s: Antonie Colijn